ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ : ଯେପରି ଭାରତରେ ଆର୍ବିଆଇ ଅଛି, ସେହିଭଳି ଆମେରିକାର କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ବ୍ୟାଙ୍କ ହେଉଛି ଫେଡେରାଲ ରିଜର୍ଭ । ମୁଦ୍ରାସ୍ଫୀତି ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରିବା ପାଇଁ ଆର୍ବିଆଇ ରେପୋ ରେଟ୍ ବୃଦ୍ଧି କରିଛି । ରେପୋ ରେଟ୍ ହେଉଛି ସୁଧହାର ଯେଉଁଥିରେ ଆର୍ବିଆଇ ବ୍ୟାଙ୍କଗୁଡ଼ିକୁ ଋଣ ଦେଇଥାଏ । ଏହାକୁ ମୁଖ୍ୟ ସୁଧହାର ମଧ୍ୟ କୁହାଯାଏ । ରେପୋ ରେଟ୍ ବୃଦ୍ଧି ହେଲେ ସମସ୍ତ ପ୍ରକାରର ଋଣ ମହଙ୍ଗା ହୁଏ । ବର୍ତ୍ତମାନ ଯଦି ଆର୍ବିଆଇ ମୁଖ୍ୟ ସୁଧହାର ବଢ଼ାଏ, ତେବେ ଏହାର ପ୍ରଭାବ ଭାରତରେ ସୀମିତ ରହିବ । କିନ୍ତୁ ଯେତେବେଳେ ଫେଡେରାଲ ରିଜର୍ଭ ସୁଧହାର ବୃଦ୍ଧି କରେ, ସେତେବେଳେ ବିଶ୍ୱବ୍ୟାପୀ ଏହାର ପ୍ରଭାବ ଦେଖାଦେବ । ଆମେରିକାର ଫେଡ୍ ବୈଠକର ବହୁ ପୂର୍ବରୁ ସୁଧ ହାରରେ ସମ୍ଭାବ୍ୟ ପରିବର୍ତ୍ତନ ବିଷୟରେ ସାରା ବିଶ୍ୱରେ ଆଲୋଚନା ଆରମ୍ଭ ହୋଇଛି ।
ଚଳିତି ସପ୍ତାହରେ ଆମେରିକାର କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ବ୍ୟାଙ୍କ ୟୁଏସ୍ ଫେଡ୍ ପ୍ରମୁଖ ସୁଧହାର ଉପରେ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେବାକୁ ଯାଉଛି । ବୁଧବାର ଦିନ ଆମେରିକାର ଫେଡ୍ ଏହାର ଦୁଇ ଦିନିଆ ବୈଠକ ଶେଷ କରିବ ଏବଂ ସୁଧହାରରେ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଘୋଷଣା କରିବ । ବିଶ୍ୱର ଅନେକ ଅର୍ଥନୀତିଜ୍ଞ ବିଶ୍ୱାସ କରନ୍ତି ଯେ ଏଥର ଫେଡ୍ ରିଜର୍ଭ ୨୮ ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ସବୁଠୁ ବଡ଼ ସୁଧହାର ବୃଦ୍ଧି କରିପାରେ । ଆମେରିକାର କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ବ୍ୟାଙ୍କ ସୁଧହାରରେ ୦.୭୫ ପ୍ରତିଶତ ବୃଦ୍ଧି ଘୋଷଣା କରିପାରନ୍ତି । ନଭେମ୍ବର ୧୯୯୪ ପରଠାରୁ ସୁଧହାରରେ ଏତେ ବଡ଼ ବୃଦ୍ଧି ହେବ । ସୂଚନାଯୋଗ୍ୟ ଯେ, ଆମେରିକାର କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ବ୍ୟାଙ୍କ ମାର୍ଚ୍ଚଠାରୁ ସୁଧ ହାରକୁ ୦.୭୫ ପ୍ରତିଶତ ବୃଦ୍ଧି କରି ଏହି ହାରକୁ ୧ ପ୍ରତିଶତ କରିପାରିଛି ।
ବ୍ୟବସାୟ ଜଗତରେ ଏକ ପ୍ରବାଦ ଅଛି ଯେ ଆମେରିକା ଛିଙ୍କିଲେ ମଧ୍ୟ ବିଶ୍ୱ ଥଣ୍ଡା ଅନୁଭବ କରେ । ଆମେରିକା ଫେଡ୍ର ବୈଠକ ପୂର୍ବରୁ ମଧ୍ୟ ସୁଧହାରରେ ବୃଦ୍ଧି ହେବାର ପୂର୍ବାନୁମାନ ହେତୁ ସାରା ବିଶ୍ୱରେ ଷ୍ଟକ୍ ମାର୍କେଟ ହ୍ରାସ ପାଉଛି । ସୋମବାର ବମ୍ବେ ଷ୍ଟକ୍ ଏକ୍ସଚେଞ୍ଜ ଇଣ୍ଡେକ୍ସ ସେନ୍ସେକ୍ସ ମଧ୍ୟ ୧୪୫୭ ପଏଣ୍ଟ ହ୍ରାସ ପାଇଛି । ବାସ୍ତବରେ, ଆମେରିକାରେ କମ୍ ସୁଧହାର ହେତୁ ନିବେଶକମାନେ ସେଠାରୁ ଋଣ ନେଇ ଭଲ ଲାଭ ପାଇବା ପାଇଁ ଭାରତ ପରି ଉଦୀୟମାନ ବଜାରରେ ବିନିଯୋଗ କରନ୍ତି । ଯାହାକୁ ବହନ ବାଣିଜ୍ୟ କୁହାଯାଏ । ଯେତେବେଳେ ଆମେରିକାରେ ସୁଧହାର କମ୍ ରହିଥାଏ, ସେତେବେଳେ ଏଫ୍ପିଆଇ ବିନିଯୋଗ ଆକାରରେ ଉଦୀୟମାନ ବଜାରକୁ ଏକ ବିପୁଳ ଅର୍ଥ ପ୍ରବାହ ହୁଏ । ଏହା ଷ୍ଟକ୍ ମାର୍କେଟକୁ ମଜବୁତ କରେ । ଗତ କିଛିମାସ ଧରି ଦେଖାଯାଉଛି ଯେ ବିଦେଶୀ ନିବେଶକମାନେ କ୍ରମାଗତ ଭାବରେ ଭାରତୀୟ ବଜାରରୁ ନିଜର ସେୟାର ବିକ୍ରୟ କରୁଛନ୍ତି ଏବଂ ପ୍ରବାହ ହ୍ରାସ ପାଉଛି । ଅଧିକ ସୁଧହାର ବିଦେଶୀ ନିବେଶକଙ୍କ ପାଇଁ ଲାଭ ହ୍ରାସ କରେ ଏବଂ ସେମାନେ ଡ଼ଲାର ପରି ଅନ୍ୟ ନିବେଶ ବିକଳ୍ପକୁ ଦେଖନ୍ତି ।
ଯେତେବେଳେ ଆମେରିକାରେ ପ୍ରାଇମ ସୁଧହାର ବଢ଼େ ବଶ୍ୱର ଦେଶଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟ ସେମାନଙ୍କର ସୁଧହାର ବୃଦ୍ଧି କରିବା ଆରମ୍ଭ କରନ୍ତି । ଆମେରିକାର ସୁଧହାରରେ ବୃଦ୍ଧି ହେବାର ଆଶା ଥିବାରୁ ଭାରତରେ ମଧ୍ୟ ଆର୍ବିଆଇ ରେପୋ ରେଟ୍ ବୃଦ୍ଧି କରିଛି । ଆମେରିକାରେ ସୁଧହାର ବଢ଼ି଼ିଲେ ଆମେରିକା ଏବଂ ଭାରତୀୟ ସରକାରୀ ବଣ୍ଡ ମଧ୍ୟରେ ବ୍ୟବଧାନ ସଂକୀର୍ଣ୍ଣ ହୁଏ । ଏହି ବ୍ୟବଧାନ ହେତୁ ବଶ୍ୱର ନିବେଶକମାନେ ଭାରତୀୟ ସିକ୍ୟୁରିଟିରୁ ଟଙ୍କା ଉଠାଇବା ଆରମ୍ଭ କରନ୍ତି । ଭାରତରେ ମଧ୍ୟ ଆରବିଆଇକୁ ସୁଧହାର ବଢ଼ାଇବାକୁ ପଡ଼ିବ ଯାହାଦ୍ୱାରା ଭାରତୀୟ ବଣ୍ଡ ବଜାରରୁ ଏଫ୍ପିଆଇ ପ୍ରତ୍ୟାହାର ହେବ ନାହିଁ । ସେହିଭଳି ବିଶ୍ୱର ଅନ୍ୟ ଅର୍ଥନୀତି ମଧ୍ୟ ସୁଧହାର ବଢ଼ାଇବ ।
ଯୁକ୍ତରାଷ୍ଟ୍ରରେ, ସୁଧହାରରେ ବୃଦ୍ଧି ହେତୁ ସେଠାରେ ଥିବା ମୁଦ୍ରାର ମୂଲ୍ୟ ବଢି଼ଥାଏ । ଡ଼ଲାର ମଜବୁତ ହେବା ଆରମ୍ଭ କରେ । ଫଳସ୍ୱରୂପ, ଡ଼ଲାର ତୁଳନାରେ ଟଙ୍କା ପରି ଅନ୍ୟ ଦେଶର ମୁଦ୍ରାର ମୂଲ୍ୟ ହ୍ରାସ ହୁଏ । ଅନ୍ୟପକ୍ଷରେ, ବିଦେଶୀ ପୁଞ୍ଜି ନିବେଶକାରୀଙ୍କଦ୍ୱାରା ଭାରତରୁ ଟଙ୍କା ପ୍ରତ୍ୟାହାର ହେଲେ ମଧ୍ୟ ଟଙ୍କା ଦୁର୍ବଳ ହୋଇଯିବ । ଏଭଳି ପରିସ୍ଥିତିରେ ସରକାର ଟଙ୍କାକୁ ମଜବୁତ କରିବା ପାଇଁ ଯଥାଶୀଘ୍ର ପଦକ୍ଷେପ ନେବାକୁ ପଡ଼ିବ ।
ଆମେରିକାରେ ମୁଦ୍ରାସ୍ଫୀତି ବର୍ତ୍ତମାନ ୪୦ ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ସର୍ବାଧିକ ହାରରେ ବୃଦ୍ଧି ପାଉଛି । ମେ ମାସରେ, ଆମେରିକାରେ ମୁଦ୍ରାସ୍ଫୀତି ହାର ୮.୬ ପ୍ରତିଶତରେ ରେକର୍ଡ କରାଯାଇଛି । କେବଳ ମୁଦ୍ରାସ୍ଫୀତି ଯାଞ୍ଚ କରିବା ପାଇଁ ମୁଖ୍ୟ ସୁଧହାର ବୃଦ୍ଧି କରିବାକୁ ଫେଡ୍ ରିଜର୍ଭ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଉଛି । ବାସ୍ତବରେ ସୁଧ ହାର ବଢ଼ି଼ିବା ସହିତ ଋଣ ମହଙ୍ଗା ହୋଇଯାଏ । ଏହା ଲୋକମାନଙ୍କ ଖର୍ଚ୍ଚ ହ୍ରାସ କରେ । ଏଭଳି ପରିସ୍ଥିତିରେ ଚାହିଦା ହ୍ରାସ ହୁଏ ଏବଂ ଦ୍ରବ୍ୟର ମୂଲ୍ୟ ହ୍ରାସ ହେବାକୁ ଲାଗେ । ଅନ୍ୟପକ୍ଷରେ, ଯଦି ମୁଦ୍ରାସ୍ଫୀତିକୁ ରୋକିବା ପାଇଁ ଆମେରିକାର ଫେଡ୍ ସୁଧ ହାର ବଢ଼ାଏ, ତେବେ ଡ଼ଲାର ମଜବୁତ ହେବ । ଫଳସ୍ୱରୂପ ଟଙ୍କାର ମୂଲ୍ୟ କମିବ । ଟଙ୍କାର ଦୁର୍ବଳତା ହେତୁ ଅଶୋଧିତ ତୈଳ ଭଳି ଆମଦାନୀ ହେଉଥିବା ଉତ୍ପାଦ ପାଇଁ ଭାରତ ସରକାରଙ୍କୁ ଅଧିକ ମୂଲ୍ୟ ଦେବାକୁ ପଡ଼ିବ । ପେଟ୍ରୋଲ ଏବଂ ଡିଜେଲର ମୂଲ୍ୟ ବୃଦ୍ଧି ପାଇବ ଏବଂ ଦେଶରେ ମୁଦ୍ରାସ୍ଫୀତି ହେବ ।
