ରାୟପୁର: ଛତିଶଗଡ଼ର ଚନ୍ଦ୍ରଗିରି ଡୋଙ୍ଗରଗଡ଼ଠାରେ ଜୈନ ଧର୍ମର ପ୍ରଖ୍ୟାତ ସାଧୁ ଆଚାର୍ଯ୍ୟ ଶ୍ରୀ ବିଦ୍ୟାସାଗର ମହାରାଜ ୨୦୨୪ ମସିହା ଫେବୃଆରୀ ୧୮ ତାରିଖ ରାତି ୨:୩୫ ମିନିଟରେ ସମାଧି ମାରଣ (ପରିନିର୍ବାଣ) ଲାଭ କରିଥିଲେ। ତାଙ୍କ ବୟସ ହେଉଥିଲା ୭୬ ବର୍ଷ। ଜୈନ ଧର୍ମର ପରମ୍ପରା ଅନୁଯାୟୀ, ସେ ଶେଷ ନିଶ୍ଚିତ ସମୟରେ ସଲ୍ଲେଖନା ବ୍ରତ ଗ୍ରହଣ କରି ନିଜ ଦେହ ତ୍ୟାଗ କରିଥିଲେ।
କିଏ ଥିଲେ ଆଚାର୍ଯ୍ୟ ବିଦ୍ୟାସାଗର?
ଆଚାର୍ଯ୍ୟ ବିଦ୍ୟାସାଗର ମହାରାଜ ୧୯୪୭ ମସିହା ଅକ୍ଟୋବର ୧୦ ତାରିଖରେ କର୍ଣ୍ଣାଟକର ବେଲଗାଓଁ ଜିଲ୍ଲାସ୍ଥିତ ସାଦଲଗା ଗାଁରେ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ। ତାଙ୍କର ବାଲ୍ୟ ନାମ ଥିଲା ବିଦ୍ୟାଧର। ସେ ଆଚାର୍ଯ୍ୟ ଶ୍ରୀ ଜ୍ଞାନସାଗର ମହାରାଜଙ୍କ ପ୍ରମୁଖ ଶିଷ୍ୟ ଥିଲେ। ୧୯୬୮ ମସିହାରେ ସେ ଜୈନ ସନ୍ନ୍ୟାସ ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ ଏବଂ ୧୯୭୨ରେ ଆଚାର୍ଯ୍ୟ ପଦବୀ ଲାଭ କରିଥିଲେ। ତାଙ୍କ ଜୀବନ ଏକ ତପସ୍ୟାମୟ ଓ ସମାଜ ସେବାରେ ଉତ୍ସର୍ଗୀକୃତ ଥିଲା।
ସାହିତ୍ୟ ଓ ଶିକ୍ଷା କ୍ଷେତ୍ରରେ ଅବଦାନ
ଆଚାର୍ଯ୍ୟ ବିଦ୍ୟାସାଗର ମହାରାଜ ଜୈନ ଧର୍ମର ପ୍ରଚାର ସହିତ ସାହିତ୍ୟ ଓ ଶିକ୍ଷା କ୍ଷେତ୍ରରେ ଅନନ୍ୟ ଅବଦାନ ରଖିଛନ୍ତି। ସେ ସଂସ୍କୃତ, ହିନ୍ଦୀ, ମରାଠୀ ଏବଂ ପ୍ରାକୃତ ଭାଷାରେ ଅନେକ ଗ୍ରନ୍ଥ ରଚନା କରିଛନ୍ତି। ତାଙ୍କ ରଚିତ ପ୍ରଖ୍ୟାତ କୃତି “ମୁକମାତୀ” ହିନ୍ଦୀ ଭାଷାରେ ଏକ ମହାକାବ୍ୟ ଭାବେ ପରିଗଣିତ। ଏହା ଜୈନ ତୀର୍ଥଙ୍କର ଋଷଭଦେବଙ୍କ ଜୀବନୀ ଉପରେ ଆଧାରିତ। ଏହା ବ୍ୟତୀତ, ସେ ଅନେକ ଧର୍ମଗ୍ରନ୍ଥର ଟୀକା ଓ ଅନୁବାଦ ମଧ୍ୟ କରିଛନ୍ତି।
ଶିକ୍ଷା କ୍ଷେତ୍ରରେ ତାଙ୍କ ଅବଦାନ ମଧ୍ୟ ଉଲ୍ଲେଖନୀୟ। ସେ ଗରିବ ଓ ଅବହେଳିତ ଶିଶୁମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଅନେକ ଶିକ୍ଷାନୁଷ୍ଠାନ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିଥିଲେ। ତାଙ୍କ ପ୍ରେରଣାରେ ମଧ୍ୟପ୍ରଦେଶ, ଛତିଶଗଡ଼ ଓ ରାଜସ୍ଥାନରେ ଅନେକ ବିଦ୍ୟାଳୟ ଓ ଗୁରୁକୁଳ ସ୍ଥାପନ ହୋଇଛି।
ସମାଜ ସେବା ଓ ଜୀବନ ଦର୍ଶନ
ଆଚାର୍ଯ୍ୟ ବିଦ୍ୟାସାଗର ଜୈନ ଧର୍ମର ଅହିଂସା, ତ୍ୟାଗ ଓ ସମଦର୍ଶୀତାର ସଂଦେଶକୁ ନିଜ ଜୀବନ ମାଧ୍ୟମରେ ପ୍ରଚାର କରିଥିଲେ। ସେ ଗାଁ ଗାଁରେ ବୁଲି ଲୋକଙ୍କୁ ଧର୍ମ, ନୈତିକତା ଓ ସଦାଚାରର ପାଠ ପଢ଼ାଇଥିଲେ। ତାଙ୍କର ସରଳ ଜୀବନଶୈଳୀ ଓ ଗଭୀର ଚିନ୍ତନ ଲୋକଙ୍କୁ ଆକୃଷ୍ଟ କରୁଥିଲା। ସେ ଗୋ ସୁରକ୍ଷା, ପରିବେଶ ସଂରକ୍ଷଣ ଓ ଗ୍ରାମୀଣ ବିକାଶ ପାଇଁ ମଧ୍ୟ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଥିଲେ।
ସଲ୍ଲେଖନା ବ୍ରତ ଓ ଅନ୍ତିମ ସମୟ
ଜୈନ ଧର୍ମରେ ସଲ୍ଲେଖନା ହେଉଛି ଏକ ପବିତ୍ର ବ୍ରତ, ଯେଉଁଥିରେ ସାଧୁ ନିଜ ମନ, ବାକ୍ୟ ଓ ଶରୀରକୁ ସଂଯମ କରି ସ୍ଵେଚ୍ଛାରେ ଦେହ ତ୍ୟାଗ କରନ୍ତି। ଆଚାର୍ଯ୍ୟ ବିଦ୍ୟାସାଗର ମହାରାଜ ଶାରୀରିକ ଅସୁସ୍ଥତା ସତ୍ତ୍ଵେ ଏହି ବ୍ରତ ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ। ଅନ୍ତିମ ତିନି ଦିନ ସେ କୌଣସି ଖାଦ୍ୟ ଓ ଜଳ ଗ୍ରହଣ କରି ନଥିଲେ। ଚନ୍ଦ୍ରଗିରି ତୀର୍ଥରେ ତାଙ୍କ ଶିଷ୍ୟମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ରହି ସେ ଶାନ୍ତିପୂର୍ଣ୍ଣ ଭାବେ ସମାଧି ଲାଭ କରିଛନ୍ତି।
