ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦୀଙ୍କ ନେତୃତ୍ୱାଧୀନ ଏନଡିଏ ସରକାର ବଜେଟ୍ ଅଧିବେଶନର ଶେଷ ଦିନରେ ଅର୍ଥାତ ଫେବୃଆରୀ ୧୦ରେ କଂଗ୍ରେସ ନେତୃତ୍ୱାଧୀନ ୟୁପିଏ ସରକାର ସମୟରେ ୨୦୧୪ ପୂର୍ବରୁ ଦେଶର ଆର୍ଥିକ ଅବ୍ୟବସ୍ଥା ଉପରେ ଏକ ଶ୍ୱେତପତ୍ର ଆଣିବେ ବୋଲି ଆଶା କରାଯାଉଛି । ବଜେଟ୍ ଅଧିବେଶନରେ ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦୀଙ୍କ ନେତୃତ୍ୱାଧୀନ ବିଜେପି ସରକାର ଶ୍ୱେତପତ୍ର ଉପସ୍ଥାପନ କରିବାକୁ ନେଇ ହୋଇଥିବା କଳ୍ପନାଜଳ୍ପନା ବହୁ ଆଗ୍ରହ ଓ ବିତର୍କର କାରଣ ହୋଇଛି । ବର୍ତ୍ତମାନର ବିଜେପି ନେତୃତ୍ୱାଧୀନ ଏନଡିଏ ସରକାର ପୂର୍ବରୁ ଭାରତକୁ ଶାସନ କରିଥିବା ପୂର୍ବ ୟୁପିଏ ସରକାରଙ୍କ କାର୍ଯ୍ୟକାଳ ମଧ୍ୟରେ ହୋଇଥିବା ଅର୍ଥନୈତିକ ଅବ୍ୟବସ୍ଥା ଉପରେ ଆଲୋକ ପ୍ରକାଶ କରିବାକୁ ଏହି ଶ୍ୱେତପତ୍ର ଲକ୍ଷ୍ୟ ରଖାଯାଇଛି । ସଂସଦର ବଜେଟ୍ ଅଧିବେଶନର ସମାପ୍ତି ପାଇଁ କେନ୍ଦ୍ର ସରକାର ଫେବୃଆରୀ ୧୦ ଶନିବାର ଶ୍ୱେତପତ୍ର ଉପସ୍ଥାପନ କରିବାର ସମ୍ଭାବନା ରହିଛି । ଫେବୃଆରୀ ୯ରେ ସମାପ୍ତ ହେବାକୁ ଯୋଜନା କରାଯାଇଥିଲା କିନ୍ତୁ ଏହି ଅଧିବେଶନକୁ ଏକ ଦିନ ବୃଦ୍ଧି କରାଯାଇଛି । ରାଜନୈତିକ ପର୍ଯ୍ୟବେକ୍ଷକମାନେ ୨୦୨୪ ରେ ହେବାକୁ ଥିବା ଲୋକସଭା ନିର୍ବାଚନ ପୂର୍ବରୁ ବିରୋଧୀଙ୍କୁ ଅସମ୍ମାନ କରିବା ପାଇଁ ଶାସକ ଦଳର ବ୍ୟାପକ ରାଜନୈତିକ ରଣନୀତିର ଏକ ଅଂଶ ଭାବରେ ଏହା ଦେଖୁଛନ୍ତି ।
‘ହ୍ୱାଇଟ୍ ପେପର’ କ’ଣ?
ଶାସନ ଏବଂ ନୀତି ନିର୍ଧାରଣ କ୍ଷେତ୍ରରେ, ‘ହ୍ୱାଇଟ୍ ପେପର’ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଦଲିଲ ଭାବରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରେ ଯାହା ସରକାରୀ ପ୍ରସ୍ତାବ, ନୀତି ଏବଂ ପଦକ୍ଷେପଗୁଡ଼ିକୁ ଦର୍ଶାଇଥାଏ । ସେମାନଙ୍କର ମହତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଜଟିଳ ବିଷୟଗୁଡିକ ଉପରେ ବିସ୍ତୃତ ଅନ୍ତର୍ନିହିତ ସୂଚନା ପ୍ରଦାନ, ସମାଧାନ ପ୍ରସ୍ତାବ ଦେବା, ଜନସାଧାରଣଙ୍କ ଆଲୋଚନା ଏବଂ ମତାମତକୁ ଆମନ୍ତ୍ରଣ କରିବାର କ୍ଷମତା ମଧ୍ୟରେ ଅଛି । ‘ହ୍ୱାଇଟ୍ ପେପର’ ନୀତିକୁ ସ୍ୱଚ୍ଛ ଭାବରେ ଯୋଗାଯୋଗ କରିବା ଏବଂ ନିଷ୍ପତ୍ତି ଗ୍ରହଣ ପ୍ରକ୍ରିୟାରେ ନାଗରିକମାନଙ୍କୁ ଜଡିତ କରିବାର ମାଧ୍ୟମ ଭାବରେ ବିଶ୍ୱ ଏହାକୁ ଗ୍ରହଣ କରିଛି । ସଂସଦରେ ଉପସ୍ଥାପିତ ହୋଇଥିବା ‘ହ୍ୱାଇଟ୍ ପେପର’ ଜନସାଧାରଣଙ୍କୁ ସ୍ୱଚ୍ଛ ଏବଂ ବାସ୍ତବ ସୂଚନା ପ୍ରଦାନ କରିବା ପାଇଁ ଉର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ । ଯଦିଓ ଏହି ପେପରର କୌଣସି ଆଇନଗତ ମହତ୍ୱ ନାହିଁ, ସେଗୁଡିକ ପ୍ରାଧିକୃତ ଦଲିଲ ଭାବରେ ବିବେଚନା କରାଯାଏ ଯାହା ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ପ୍ରସଙ୍ଗରେ ସରକାରଙ୍କ ଆଭିମୁଖ୍ୟକୁ ଦର୍ଶାଇଥାଏ ।
‘ହ୍ୱାଇଟ୍ ପେପର’ ର ଇତିହାସ
‘ହ୍ୱାଇଟ୍ ପେପର’ ଶବ୍ଦର ଉତ୍ପତ୍ତି ବ୍ରିଟିଶ ସରକାରୀ ପାର୍ଲାନ୍ସରେ ଅଛି, ଯେଉଁଠାରେ ଏହା ପ୍ରଥମେ ବିଂଶ ଶତାବ୍ଦୀର ପ୍ରାରମ୍ଭରେ ସରକାରୀ ରିପୋର୍ଟ କିମ୍ବା ନୀତିଗତ ଦଲିଲଗୁଡ଼ିକୁ ବର୍ଣ୍ଣନା କରିବା ପାଇଁ ବ୍ୟବହୃତ ହୋଇଥିଲା । ‘ହ୍ୱାଇଟ୍ ପେପର’ ଶବ୍ଦ ସରକାରୀ ଦଲିଲଗୁଡ଼ିକର କଭର ରଙ୍ଗରୁ ଉତ୍ପନ୍ନ ହୋଇଥିଲା, ଯାହା ସାଧାରଣତଃ ଧଳା ଥିଲା । ୧୯୨୨ ମସିହାରେ, ବୈଦେଶିକ ସଚିବ ୱିନଷ୍ଟନ୍ ଚର୍ଚ୍ଚିଲ ବ୍ରିଟିଶ ସଂସଦରେ ପାଲେଷ୍ଟାଇନର ଭବିଷ୍ୟତ ବିଷୟରେ ଚର୍ଚ୍ଚିଲ ହ୍ୱାଇଟ୍ ପେପର ଉପସ୍ଥାପନ କରିଥିଲେ । ପାଲେଷ୍ଟାଇନରେ ବ୍ରିଟେନର ପ୍ରସ୍ତାବିତ ନୀତି ପରିବର୍ତ୍ତନକୁ ହ୍ୱାଇଟ୍ ପେପରରେ ଦର୍ଶାଯାଇଛି, ବିଶେଷ କରି ୧୯୧୭ ର ବାଲଫୋର୍ ଘୋଷଣାନାମାରେ ଦିଆଯାଇଥିବା ପ୍ରତିଶ୍ରୁତିକୁ ଦର୍ଶାଇ ଏହା ପାଲେଷ୍ଟାଇନର ଇହୁଦୀ ଲୋକଙ୍କ ପାଇଁ ଏକ “ଜାତୀୟ ଗୃହ’ ପ୍ରତିଷ୍ଠାକୁ ସମର୍ଥନ କରୁଥିବାବେଳେ ବର୍ତ୍ତମାନର ଆରବ ଜନସଂଖ୍ୟାର ଅଧିକାରକୁ ସୁରକ୍ଷିତ ରଖିଛି । ଚର୍ଚ୍ଚିଲ ହ୍ୱାଇଟ୍ ପେପର ପାଲେଷ୍ଟାଇନରେ ସୀମିତ ଇହୁଦୀ ଇମିଗ୍ରେସନ ଏବଂ ଜମି କ୍ରୟକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରି ବିବାଦୀୟ ସ୍ୱାର୍ଥକୁ ସନ୍ତୁଳିତ କରିବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରିଥିଲେ, ଯାହା ଜିଓନିଷ୍ଟ ଆନ୍ଦୋଳନ ପାଇଁ ବ୍ରିଟେନର ପୂର୍ବ ପ୍ରତିଶ୍ରୁତିକୁ ସମ୍ମାନ ଦେଇ ଆରବ ଜନସଂଖ୍ୟା ମଧ୍ୟରେ ଅଶାନ୍ତି ସୃଷ୍ଟି କରିବାକୁ ଲକ୍ଷ୍ୟ ରଖିଥିଲା । ଆପୋଷ ବୁଝାମଣା ପାଇଁ ଚେଷ୍ଟା ସତ୍ତ୍ୱେ ହ୍ୱାଇଟ୍ ପେପର ଶେଷରେ ଉଭୟ ପକ୍ଷକୁ ସନ୍ତୁଷ୍ଟ କରିବାରେ ବିଫଳ ହୋଇଥିଲା ଏବଂ ଏହି ଅଞ୍ଚଳର ଇହୁଦୀ ଏବଂ ଆରବ ସମ୍ପ୍ରଦାୟ ମଧ୍ୟରେ ତିକ୍ତତା ବୃଦ୍ଧି କରିବାରେ ସହାୟକ ହୋଇଥିଲା । ବିଂଶ ଶତାବ୍ଦୀର ମଧ୍ୟଭାଗରେ ହ୍ୱାଇଟ୍ କାଗଜପତ୍ର ପ୍ରସିଦ୍ଧି ଲାଭ କଲା ଯେହେତୁ ସରକାର ଜନସାଧାରଣ ଏବଂ ହିତାଧିକାରୀଙ୍କ ପାଇଁ ନୀତି ଏବଂ ପ୍ରସ୍ତାବର ସ୍ୱଚ୍ଛ ଯୋଗାଯୋଗର ଆବଶ୍ୟକତାକୁ ସ୍ୱୀକୃତି ଦେଇଥିଲେ। ସମୟ ସହିତ, ଶ୍ୱେତପତ୍ରଗୁଡିକର ଫର୍ମାଟ୍ ଏବଂ ବ୍ୟବହାର ଅର୍ଥନୈତିକ ନୀତି, ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟସେବା ସଂସ୍କାର, ପ୍ରଯୁକ୍ତିବିଦ୍ୟା ଅଗ୍ରଗତି ଏବଂ ପରିବେଶ କୌଶଳ ସହିତ ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରସଙ୍ଗକୁ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ କରି ବିକଶିତ ହୋଇଥିଲା ।
କିଏ ଏକ ‘ହ୍ୱାଇଟ୍ ପେପର’ ପ୍ରଦାନ କରିପାରିବ?
ସରକାରଙ୍କ ବ୍ୟତୀତ ଅନୁଷ୍ଠାନ, କମ୍ପାନୀ କିମ୍ବା ସଂଗଠନ ଦ୍ୱାରା ଶ୍ୱେତପତ୍ର ଦିଆଯାଇପାରେ । ଗ୍ରାହକ, କର୍ମଚାରୀ କିମ୍ବା ଜନସାଧାରଣଙ୍କୁ ଉତ୍ପାଦ ବିଷୟରେ ବିସ୍ତୃତ ସୂଚନା ପ୍ରଦାନ କରିବାକୁ ସେମାନେ କାମ କରନ୍ତି । ଏହା ସହିତ, ଅନେକ ସଂସ୍ଥା ସେମାନଙ୍କର ଟେକ୍ନୋଲୋଜିକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିବା ଏବଂ ଏହାକୁ ସାଧାରଣ ଜନତାଙ୍କ ନିକଟରେ ପହଞ୍ଚାଇବା ପାଇଁ ଏହି ଶ୍ୱେତପତ୍ର ପ୍ରକାଶ କରନ୍ତି ।
ହ୍ୱାଇଟ୍ ପେପରରେ କ’ଣ ଅଛି?
ଅର୍ଥନୈତିକ ପ୍ରସଙ୍ଗକୁ ସମାଧାନ କରୁଥିବା ଶ୍ୱେତପତ୍ରଗୁଡ଼ିକ ପ୍ରାୟତଃ ସରକାରୀ କିମ୍ବା ଅନୁଷ୍ଠାନର ତ୍ରୁଟି, ସେମାନଙ୍କର ପ୍ରତିକୂଳ ପରିଣାମ ବିଷୟରେ ଆଲୋଚନା କରିଥାଏ ଏବଂ ଉନ୍ନତି ପାଇଁ ପରାମର୍ଶ ଦେଇଥାଏ । ଅପରପକ୍ଷେ, ଉତ୍ପାଦନ କିମ୍ବା ପ୍ରଯୁକ୍ତିବିଦ୍ୟା ସହିତ ଜଡିତ ଶ୍ୱେତପତ୍ରଗୁଡ଼ିକ ଉତ୍ପାଦ କିମ୍ବା ପ୍ରଯୁକ୍ତିବିଦ୍ୟା ବିଷୟରେ ବିଭିନ୍ନ ବିବରଣୀ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ କରେ । ଏହି ବିବରଣୀଗୁଡିକ ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଥିବା ସୁବିଧା, ବ୍ୟବହାର ନିର୍ଦ୍ଦେଶାବଳୀ, ଆବଶ୍ୟକ ପରିବେଶ, ଅନ୍ୟ ପ୍ରଯୁକ୍ତିବିଦ୍ୟା ଠାରୁ ଭିନ୍ନତା ପଏଣ୍ଟ, ମୂଲ୍ୟ ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ବିଷୟରେ ସୂଚନା ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ କରିପାରେ । ଶନିବାର ସଂସଦରେ ଉପସ୍ଥାପିତ ହେବାକୁ ଥିବା ଏହି ଶ୍ୱେତପତ୍ରଟି ଭାରତର ଆର୍ଥିକ ଆହ୍ୱାନ ଏବଂ ୟୁପିଏ ସରକାରଙ୍କ କାର୍ଯ୍ୟକାଳ ମଧ୍ୟରେ ଅର୍ଥନୀତି ଉପରେ କ୍ଷତିକାରକ ପ୍ରଭାବ ପକାଇବ ବୋଲି ଆଶା କରାଯାଉଛି । ଏହା ମଧ୍ୟ ସମ୍ଭାବ୍ୟ ସକରାତ୍ମକ ପଦକ୍ଷେପ ବିଷୟରେ ଆଲୋଚନା କରିଥାଏ ଯାହା ସେହି ସମୟ ମଧ୍ୟରେ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ ହୋଇଥାଇପାରେ ।
ହ୍ୱାଇଟ ପେପର ବିଷୟରେ ଅର୍ଥମନ୍ତ୍ରୀ ନିର୍ମଳା ସୀତାରମଣ କ’ଣ କହିଛନ୍ତି?
ଫେବୃଆରୀ ୧ରେ ମଧ୍ୟବର୍ତ୍ତୀକାଳୀନ ବଜେଟ୍ ଅଭିଭାଷଣରେ ଅର୍ଥମନ୍ତ୍ରୀ ନିର୍ମଳା ସୀତାରମଣ ଘୋଷଣା କରିଛନ୍ତି ଯେ ୨୦୧୪ ପୂର୍ବରୁ ଏବଂ ପରେ ଭାରତୀୟ ଅର୍ଥନୀତିର ସ୍ଥିତି ତୁଳନାରେ କେନ୍ଦ୍ର ସରକାର ଏକ ‘ହ୍ୱାଇଟ୍ ପେପର’ ପ୍ରକାଶ କରିବେ । ୨୦୧୪ ଏବଂ ଆମେ ବର୍ତ୍ତମାନ ଯେଉଁଠାରେ ଅଛୁ, କେବଳ ସେହି ବର୍ଷର ପରିଚାଳନାଗତ କାର୍ଯ୍ୟରୁ ଶିକ୍ଷା ଗ୍ରହଣ କରିବା ପାଇଁ ସରକାର ଗୃହର ଟେବୁଲ ଉପରେ ଏକ ଶ୍ୱେତପତ୍ର ରଖିବେ ବୋଲି ଅର୍ଥମନ୍ତ୍ରୀ କହିଛନ୍ତି । ଅର୍ଥମନ୍ତ୍ରୀ କହିଛନ୍ତି ଯେ ପୂର୍ବ ଶାସନ କାଳରେ ଅର୍ଥନୀତିର ଅବ୍ୟବସ୍ଥା ଉପରେ ‘ହ୍ୱାଇଟ୍ ପେପର’ ଗୁରୁତ୍ୱ ଦେବ ।
ହ୍ୱାଇଟ୍ ପେପର ବର୍ତ୍ତମାନ କାହିଁକି ଆସୁଛି?
ସୂଚନାଯୋଗ୍ୟ, ଆସନ୍ତା ସାଧାରଣ ନିର୍ବାଚନ ଏପ୍ରିଲରୁ ମେ’ ମଧ୍ୟରେ ହେବ ବୋଲି ଆଶା କରାଯାଉଛି । ଯାହାକି ଲୋକସଭାର ୫୪୩ ଜଣ ସଦସ୍ୟ ଚୟନ କରିବାକୁ ଲକ୍ଷ୍ୟ ରଖିଛି । ୧୭ ତମ ଲୋକସଭାର ବର୍ତ୍ତମାନର କାର୍ଯ୍ୟକାଳ ୧୬ ଜୁନ୍ ୨୦୨୪ ରେ ଶେଷ ହେବାକୁ ଯାଉଛି । ବର୍ତ୍ତମାନ ଅନେକ ଅର୍ଥନୀତିଜ୍ଞ ବିଜେପି ନେତୃତ୍ୱାଧୀନ ଏନଡିଏ ସରକାରଙ୍କ ଟ୍ରାକ୍ ରେକର୍ଡକୁ ଭଲ ଭାବରେ ଦେଖୁଛନ୍ତି । ଦେଶର ଟ୍ରାଜେକ୍ଟୋରୀ ପ୍ରଭାବଶାଳୀ ଅଭିବୃଦ୍ଧିର ସୂଚାଇଥାଏ, ଯାହା ଦ୍ୱାରା ଭାରତ ବିଶ୍ୱ ସ୍ତରରେ ତୃତୀୟ ବୃହତ୍ତମ ଅର୍ଥନୀତି ହେବ ବୋଲି ଆକଳନ କରାଯାଇ ଆସନ୍ତା ତିନି ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ଜିଡିପି ୫ ଟ୍ରିଲିୟନ ଡଲାରରେ ପହଞ୍ଚିବ ଏବଂ ୨୦୩୦ ସୁଦ୍ଧା ୭ ଟ୍ରିଲିୟନ ଡଲାରର ଲକ୍ଷ୍ୟ ରହିବ । ଏକ ଦଶନ୍ଧି ପୂର୍ବରୁ ଭାରତ ବର୍ତ୍ତମାନର ବଜାର ମୂଲ୍ୟରେ ୧.୯ ଟ୍ରିଲିୟନ ଡଲାରର ଜିଡିପି ଗର୍ବ କରି ବିଶ୍ୱରେ ଦଶମ ବୃହତ୍ତମ ଅର୍ଥନୀତି ଭାବରେ ସ୍ଥାନ ପାଇଛି । ଆର୍ଥିକ ଚାହିଦା ଶକ୍ତି ଗତ ତିନି ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ଅର୍ଥନୀତିକୁ ୭% ଏବଂ ଅଭିବୃଦ୍ଧି ହାରକୁ ବୃଦ୍ଧି କରିଛି । ୠଣ୨୫ ରେ ପ୍ରକୃତ ଜିଡିପି ଅଭିବୃଦ୍ଧି ୭% ପାଖାପାଖି ହେବ ବୋଲି ଅର୍ଥ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ ପକ୍ଷରୁ ପ୍ରକାଶିତ ଏକ ସମୀକ୍ଷା ବୈଠକରେ କୁହାଯାଇଛି । ୨୦୩୦ ସୁଦ୍ଧା ଅଭିବୃଦ୍ଧି ହାର ୭% ରୁ ଅଧିକ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଁ ଯଥେଷ୍ଟ ପରିସର ଅଛି । କେନ୍ଦ୍ର ସରକାରଙ୍କ ଆତ୍ମବିଶ୍ୱାସ ଅର୍ଥମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ବଜେଟ୍ ଭାଷଣରେ ପ୍ରତିଫଳିତ ହୋଇଥିଲା । ଅର୍ଥନୀତି ଏକ ନୂତନ ଶକ୍ତି ପାଇଛି ।
