ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ଭାରତ ବିଶ୍ୱର ସବୁଠାରୁ ସକ୍ରିୟ ଷ୍ଟାର୍ଟଅପ୍ ଇକୋସିଷ୍ଟମ ଭାବରେ ଉଭା ହୋଇଛି। ସବୁଠୁ ଅଧିକ ଷ୍ଟାର୍ଟଅପ୍ ଥିବା ଦେଶମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଭାରତ ତୃତୀୟ ସ୍ଥାନ ହାସଲ କରିଛି । ୧୦୦ରୁ ଅଧିକ ୟୁନିକର୍ଣ୍ଣ ସହ ଭାରତର ଷ୍ଟାର୍ଟଅପ୍ ପରିଦୃଶ୍ୟ ବ୍ୟାପକ ଉଦ୍ଭାବନ ଏବଂ ଉଦ୍ୟୋଗଶୀଳତାର ଭବିଷ୍ୟତକୁ ଆକାର ଦେଉଛି। ଭାରତରେ ଷ୍ଟାର୍ଟଅପ୍ ଇଣ୍ଡିଆ ଅଭିଯାନ ଅଧୀନରେ ଅତି କମରେ ଜଣେ ମହିଳା ନିର୍ଦ୍ଦେଶକ ଥିବା ୭୩,୦୦୦ରୁ ଅଧିକ ସ୍ୱୀକୃତିପ୍ରାପ୍ତ ଷ୍ଟାର୍ଟଅପ୍ ରହିଛି। ଏଗୁଡ଼ିକର ସଂଖ୍ୟା ସରକାରଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ସମର୍ଥିତ ୧,୫୭,୦୬୬ ଷ୍ଟାର୍ଟଅପ୍ ମଧ୍ୟରୁ ପ୍ରାୟ ଅଧା ଭାଗକୁ ପ୍ରତିନିଧିତ୍ୱ କରିଥାଏ ଏବଂ ଉଦ୍ଭାବନ ଓ ଆର୍ଥିକ ବିକାଶରେ ମହିଳାଙ୍କର ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଭୂମିକା ଉପରେ ଆଲୋକପାତ କରିଥାଏ। ବିଗତ ଏକ ଦଶନ୍ଧି ମଧ୍ୟରେ ଭାରତରେ ଉଦ୍ୟୋଗ ପ୍ରତିଷ୍ଠାକୁ ନେଇ ଜନଭାବନାରେ ବ୍ୟାପକ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଆସିଛି। ବେଙ୍ଗାଲୁରୁ, ହାଇଦ୍ରାବାଦ, ମୁମ୍ବାଇ ଏବଂ ଦିଲ୍ଲୀ-ଏନସିଆର ଭଳି ସହର ନବୀନ ଉଦ୍ଭାବନର ପ୍ରାଣକେନ୍ଦ୍ର ପାଲଟିଛି। ଶସ୍ତା ଇଣ୍ଟରନେଟର ବ୍ୟାପକ ଉପଲବ୍ଧତା ଏବଂ ଯୁବ ଓ ସକ୍ରିୟ କର୍ମଚାରୀ ଆଧାର ସହିତ ଆର୍ଥିକ ପ୍ରଯୁକ୍ତି, ଶିକ୍ଷା ପ୍ରଯୁକ୍ତି, ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ପ୍ରଯୁକ୍ତି ଏବଂ ଇ-କମର୍ସ ସମେତ ବିଭିନ୍ନ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଷ୍ଟାର୍ଟଅପଗୁଡ଼ିକର ଅଭିବୃଦ୍ଧିକୁ ତ୍ୱରାନ୍ୱିତ କରିଛି। ଷ୍ଟାର୍ଟଅପ୍ ଇଣ୍ଡିଆର ‘ଇଣ୍ଡିଆନ୍ ଷ୍ଟାର୍ଟଅପ୍ ଇକୋସିଷ୍ଟମ୍ ରିପୋର୍ଟ’ ଅନୁଯାୟୀ, ଭାରତର ଷ୍ଟାର୍ଟଅପଗୁଡ଼ିକ ସ୍ଥାନୀୟ ଏବଂ ବିଶ୍ୱସ୍ତରୀୟ ସମସ୍ୟାର ସମାଧାନ ପାଇଁ କୃତ୍ରିମ ବୁଦ୍ଧିମତ୍ତା ବା କୃତ୍ରିମ ବୁଦ୍ଧିମତ୍ତା(ଏଆଇ), ବ୍ଲକ୍ ଚେନ ଏବଂ ଆଇଓଟି ଭଳି ଆଧୁନିକ ଜ୍ଞାନକୌଶଳର ଉପଯୋଗ କରିଛନ୍ତି।