ବରଗଡ଼ : ବ୍ରିଟେନର ମହାରାଣୀ ଭିକ୍ଟୋରିଆଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁ ପରେ ମହାରାଣୀଙ୍କ ରାଜ ମୁକୁଟରେ ସ୍ଥାନ ପାଉଥିବା ‘କୋହିନୂର ହୀରା’କୁ ଭାରତକୁ ଫେରାଇ ଆଣିବା ପାଇଁ ବିଭିନ୍ନ ମହଳରେ ଦାବି ହେଉଛି ।ଏହା ସତ୍ୟ ଯେ ‘କୋହିନୂର’ ଏକ ଭାରତୀୟ ହୀରା ଅଟେ । ମାତ୍ର ବାସ୍ତବରେ ଏହାର ଉତ୍ପତି ନେଇ ଭିନ୍ନ ଭିନ୍ନ ମତ ରହିଛି । ମାତ୍ର ହସ୍ତଗତ ସୂଚନା ଅନୁଯାଯୀ ‘କୋହିନୂର ହୀରା’ ଓଡ଼ିଶାର ହୀରାକୁଦରୁ ମିଳିଥିବାର କିଛି ପ୍ରମାଣ ଯୋଗ୍ୟ ତଥ୍ୟ ରହିଛି । ପ୍ରାଚୀନ ଓଡ଼ିଶା(କଳିଙ୍ଗ)ର ନୌ ବାଣିଜ୍ୟର ଗୌରବମୟ ଇତିହାସ ରହିଛି । ମସଲା, ହୀରା, ହାତୀ ଦାନ୍ତ, କାଗଜ, ବିଟ ବାଦାମ, ସୂକ୍ଷ୍ମ ବସ୍ତ୍ର ଏବଂ କପଡ଼ା ଆଦି ସାମଗ୍ରୀ କାରବରରେ ଓଡ଼ିଶା ସେ ସମୟରେ ସମଗ୍ର ବିଶ୍ବରେ ପରିଚିତ ଥିଲା। ଏହା ସହ ବିଭିନ୍ନ ଭାଷାରେ କଳିଙ୍ଗ, ହୋଲିଙ୍ଗ, କିଲିଙ୍ଗ ନାମରେ ଜଣାଶୁଣା ଥିଲା।
କଳିଙ୍ଗ ରାଜ୍ୟ ମହା ମେଘବାହନ ରାଜବଂଶ ଦ୍ୱାରା ଶାସିତ ହୋଇଥିଲା, ସେ ସମୟରେ ଖାରବେଳ ସବୁଠାରୁ ଶକ୍ତିଶାଳୀ ଥିଲେ । ତାଙ୍କ ଅଧୀନରେ ସାମୁଦ୍ରିକ କାରବାର ଶ୍ରୀଲଙ୍କା, ବର୍ମା, ଶ୍ୟାମ୍ (ଥାଇଲ୍ୟାଣ୍ଡ), କମ୍ବୋଜ୍ (କାମ୍ବୋଡିଆ), ସାମୁଦ୍ରା (ସୁମାତ୍ରା) ଏବଂ ଜବାଦ୍ୱିପା (ଜାଭା) ସହିତ ରହିଥିଲା । ସମୁଦ୍ର ମାର୍ଗରେ ଉତ୍କଳୀୟ ନୌବାଣିଜ୍ୟ ପାଇଁ ଓଡ଼ିଶାର ସାଧବ ପୁଅ ମାନେ ଜାଭା ବର୍ଣ୍ଣିଓ ସୁମାତ୍ରା ଆଦି ଦ୍ୱୀପପୁଞ୍ଜ ସହ ବ୍ୟାପାର କରିଆସୁଥିଲେ । ଉତ୍କଳୀୟ ସାମୁଦ୍ରିକ ନୌବାଣିଜ୍ୟର ଗୌରବମୟ ପରମ୍ପରା ଓ ଇତିହାସ ସର୍ବଜନ ବିଦିତ । ମାତ୍ର ଓଡ଼ିଶାର ଆଭ୍ୟନ୍ତରୀଣ ଅଞ୍ଚଳରେ ବା ପଶ୍ଚିମ ଓଡ଼ିଶାର ନଦୀଭିତ୍ତିକ ନୌବାଣିଜ୍ୟ ସମ୍ପର୍କରେ ଓଡ଼ିଶା ଇତିହାସ ଏକ ରକମ ନୀରବ । ହୀରାକୁଦ ଆଧୁନିକ ପଶ୍ଚିମ ଓଡ଼ିଶା ପ୍ରାଚୀନ ଦକ୍ଷିଣ କୋଶଳ ଅର୍ନ୍ତଗତ ଥିଲା ।