ଭୁବନେଶ୍ୱର : ଦେବୀ ଦୁର୍ଗା ସବୁଠାରୁ ଶକ୍ତିଶାଳୀ । ତାଙ୍କୁ ପୃଥିବୀର ସମସ୍ତ ରାକ୍ଷାସ ମାନଙ୍କୁ ହଟାଇବା ପାଇଁ ଅନେକ ଇଶ୍ୱରଙ୍କ ମିଳିତ ଶକ୍ତି ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଛି। ଦେବୀଙ୍କର ଦଶଟି ବାହୁ ତାଙ୍କ ଭକ୍ତଙ୍କ ସୁରକ୍ଷାକୁ ସୂଚିତ କରେ, ଯାହା ଆକାଶରୁ ପୃଥିବୀ ଯାଏଁ । ବାସ୍ତବରେ, ଦେବୀଙ୍କର ଶକ୍ତି ତାଙ୍କ ଦଶ ହାତରେ ଅସ୍ତ୍ର ଭାବରେ ଚିତ୍ରିତ ହୋଇଛି । ଅସ୍ତ୍ରଶସ୍ତ୍ରର ପ୍ରତୀକ ଏବଂ ଅର୍ଥ ଜାଣନ୍ତୁ –
ତ୍ରିଶୂଳ- ଭଗବାନ ଶିବଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ଉପହାର ପ୍ରାପ୍ତ ତ୍ରିଶୂଳ ରେ ତିନୋଟି ତୀକ୍ଷ୍ଣ ଧାର ଅଛି ଯାହା ତିନୋଟି ଗୁଣର ପ୍ରତୀକ ଅଟେ – ତନମାସ (ଶାନ୍ତି, ନିଷ୍କ୍ରିୟତା), ସତ୍ୟ (ପରିତ୍ରାଣ, ସକରାତ୍ମକତା ଏବଂ ଶୁଦ୍ଧତା) ଏବଂ ରାଜା (ଶାନ୍ତି, ହାଇପରାକ୍ଟିଭିଟି ଏବଂ ଇଚ୍ଛା) ।
ଶଙ୍ଖ- ଶଙ୍ଖ ଶବ୍ଦ ଓମ୍’ ନାମକ ଶୁଦ୍ଧ ଏବଂ ପବିତ୍ର ଧ୍ୱନିର ପ୍ରତୀକ ଅଟେ ଯେଉଁଠାରୁ ବ୍ରହ୍ମାଣ୍ଡର ସମସ୍ତ ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଥିଲା । ଏହାକୁ ଭଗବାନ ବରୁଣ ଉପହାର ଦେଇଥିଲେ।
ସୁଦର୍ଶନ ଚକ୍ର -ଚକ୍ର ହେଉଛି ଭଗବାନ ବିଷ୍ଣୁଙ୍କ ଏକ ଉପହାର ଯାହାର ପ୍ରତୀକ ଅଟେ ଯେ ଜଗତ ଦୁର୍ଗାଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ନିୟନ୍ତ୍ରିତ, ଯିଏ ସୃଷ୍ଟିର କେନ୍ଦ୍ର ଅଟେ ଏବଂ ବ୍ରହ୍ମାଣ୍ଡ ତାଙ୍କ ଚାରିପାଖରେ ଘୂରି ବୁଲୁଛି । ଏହା ମଧ୍ୟ ଧାର୍ମିକତା କିମ୍ବା ଧର୍ମର ପ୍ରତୀକ ଅଟେ ଯେହେତୁ ଏହା ଦେବୀଙ୍କ ଆଙ୍ଗୁଠିରେ ଘୂର୍ଣ୍ଣନ କରେ । ଏହି ଅସ୍ତ୍ର ସମସ୍ତ ମନ୍ଦକୁ ନଷ୍ଟ କରିବା ଏବଂ ଧାର୍ମିକମାନଙ୍କୁ ସୁରକ୍ଷା ଦେବା ପାଇଁ ବ୍ୟବହୃତ ହୁଏ ।
ପଦ୍ମ- ପଦ୍ମ ହେଉଛି ଭଗବାନ ବ୍ରହ୍ମାଙ୍କର ପ୍ରତୀକ ଯାହା ଜ୍ଞାନର ପ୍ରତିନିଧିତ୍ୱ କରେ । ଅନ୍ଧକାର ସମୟରେ ମନରେ ଆଧ୍ୟାତ୍ମିକ ଚେତନାର ଜାଗରଣର ପ୍ରତୀକ ଅଟେ ।
ଧନୁ ଏବଂ ତୀର- ଧନୁ ଏବଂ ତୀରକୁ ଭଗବାନ ବାୟୁ ଏବଂ ଭଗବାନ ସୂର୍ୟ୍ୟଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ଉପହାର ଦିଆଯାଇଛି । ଧନୁ ସମ୍ଭାବ୍ୟ ଶକ୍ତିକୁ ପ୍ରତିନିଧିତ୍ୱ କରେ ଯେତେବେଳେ ତୀରଟି ଗତିଜ ଶକ୍ତି ପାଇଁ ଥାଏ ।ଏହା ମଧ୍ୟ ପ୍ରତୀକ କରେ ଯେ ଦେବୀ ଦୁର୍ଗା ହିଁ ବ୍ରହ୍ମାଣ୍ଡର ସମସ୍ତ ଶକ୍ତି ଉତ୍ସକୁ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରନ୍ତି।
ବଜ୍ର- ଭଗବାନ ଇନ୍ଦ୍ରଙ୍କ ଉପହାର ଆତ୍ମା, ନିଷ୍ଠା ଏବଂ ସର୍ବୋଚ୍ଚ ଶକ୍ତିର ପ୍ରତୀକ ଅଟେ । ଦେବୀ ଦୁର୍ଗା ତାଙ୍କ ଭକ୍ତଙ୍କୁ ଅବିସ୍ମରଣୀୟ ଆତ୍ମବିଶ୍ୱାସ ଏବଂ ଇଚ୍ଛାରେ ଶକ୍ତି ପ୍ରଦାନ କରନ୍ତି ।
ଖଣ୍ଡା-ଭଗବାନ ଗଣେଶଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ଦିଆଯାଇଥିବା ଖଣ୍ଡା ଜ୍ଞାନ ଏବଂ ବୁଦ୍ଧିର ପ୍ରତୀକ ଅଟେ । ଏହା ବୁଦ୍ଧିର ତୀକ୍ଷ୍ଣତାକୁ ଏବଂ ଖଡ୍ଗର ଉଜ୍ଜ୍ୱଳ ଶକ୍ତି ଜ୍ଞାନକୁ ପ୍ରତିପାଦିତ କରେ ।
କୁମ୍ଭ- ଦେବୀ ଦୁର୍ଗା ଭଗବାନ ବିଶ୍ୱକର୍ମାଙ୍କଠାରୁ କୁରାଢୀ ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ ଯାହା ମନ୍ଦ ସହିତ ଲଢିବାବେଳେ ପରିଣାମର ଭୟକୁ ସୂଚୀତ କରେ ନାହିଁ ।
ସାପ-ଭଗବାନ ଶିବଙ୍କ ସାପ ଚେତନା ଏବଂ ପୁରୁଷ ଶକ୍ତିର ପ୍ରତୀକ ଅଟେ । ଏହା ମଧ୍ୟ ଚେତନାର ନିମ୍ନ ସ୍ଥିତିରୁ ଉଚ୍ଚ ସ୍ଥିତିକୁ ପରିବର୍ତ୍ତନକୁ ପ୍ରତିପାଦିତ କରେ ଯାହାକି ନୂତନ ଜିନିଷଗୁଡିକ ଅନୁଭବ କରିବାର ଉତ୍ସାହ ସହିତ ।
ଦେବୀ ଦୁର୍ଗାଙ୍କ ଅସ୍ତ୍ରର ଅର୍ଥ
