ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ : ଆସନ୍ତା ମାସ ୧ ତାରିଖରେ ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦି ସରକାର ୨୦୨୪ ସାଧାରଣ ବଜେଟ ପୂର୍ବରୁ ନିଜର ଅନ୍ତିମ ପୂର୍ଣ୍ଣାଙ୍ଗ ବଜେଟ୍ ଉପସ୍ଥାପନ କରିବାକୁ ଯାଉଛନ୍ତି । ଅର୍ଥନୀତିରେ ଆସିଛି ବ୍ୟାପକ ପରିବର୍ତ୍ତନ । ମୁଦ୍ରାସ୍ଫୀତି ଚିନ୍ତା ତଥା ଅନିଶ୍ଚିତତାମୟ ବିଶ୍ୱ ଅର୍ଥନୈତିକ ବାତାବରଣ ମଧ୍ୟରେ ଅର୍ଥମନ୍ତ୍ରୀ ନିର୍ମଳା ସୀତାରମଣ ସଂସଦରେ ୨୦୨୩-୨୪ ବଜେଟ୍ ପ୍ରସ୍ତାବକୁ ଆଗତ କରିବେ । ପାଶ୍ଚାତ୍ୟ ଏବଂ ଚୀନ୍ ଅର୍ଥନୀତିରେ ଦେଖାଦେଇଛି ସମସ୍ୟା । ଭୁ-ରାଜନୈତିକ ସମସ୍ୟା ମଧ୍ୟରେ ୨୦୨୩ରେ ପାଦ ଥୋଇଛି ଭାରତୀୟ ଅର୍ଥବ୍ୟବସ୍ଥା । ନୂଆବର୍ଷରେ ଅର୍ଥନୀତିର ବିକାଶ ନକ୍ସା ଉପସ୍ଥାପନ କରିବେ ଅର୍ଥମନ୍ତ୍ରୀ ନିର୍ମଳା ସୀତାରମଣ । ନର୍ଥ ବ୍ଲକ୍ରେ ଅର୍ଥମନ୍ତ୍ରୀ ନିର୍ମଳା ସୀତାରମଣ ଏବଂ ତାଙ୍କ ଟିମ୍ ବଜେଟ୍ ପାଇଁ ଜୋରଦାର ପ୍ରସ୍ତୁତି ଚଳାଇଛନ୍ତି ।
କୋଭିଡ୍-୧୯ ମହାମାରୀରୁ ମୁକୁଳିଥିବା ଭାରତୀୟ ଅର୍ଥବ୍ୟବସ୍ଥାକୁ ଦୌଡ଼ାଇବା ପାଇଁ ଚାଲିଛି ଅଙ୍କକଷା । ଅଭିବୃଦ୍ଧିକୁ ଧ୍ୟାନ ଦେବା ସହ ମୁଦ୍ରାସ୍ଫୀତି ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ଏବଂ ବାହ୍ୟ ସମସ୍ୟାଗୁଡ଼ିକର ପଥରୋଧ କରି ଭାରତକୁ ବିକାଶ ପଥରେ ଆଗେଇ ନେବା ଲକ୍ଷ୍ୟ ରହିଛି । ଏ ଦିଗରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରୁଛନ୍ତି ୭ ଜଣିଆ ବଜେଟ ଟିମ୍ । ବଜେଟ୍-୨୦୨୩-୨୪ର ପ୍ରସ୍ତୁତିରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରୁଥିବା ଟିମ୍ ଉପରେ ଏକ ନଜର…
ନିର୍ମଳା ସୀତାରମଣ: ଫେବ୍ରୁଆରୀ ୧ରେ ଅର୍ଥମନ୍ତ୍ରୀ ନିର୍ମଳା ସୀତାରମଣ ତାଙ୍କର ଚତୁର୍ଥ ବଜେଟ୍କୁ ଉପସ୍ଥାପନ କରିବେ । ମହାମାରୀ ସମୟରେ ଅନେକ ମିନି ବଜେଟ ଆଣି ଦେଶବାସୀଙ୍କୁ ସେ ଦେଇଛନ୍ତି ଆଶ୍ୱସ୍ତି । ଅର୍ଥ ମନ୍ତ୍ରାଳୟ ଦାୟିତ୍ୱ ନେବା ପରଠାରୁ ଅନେକ ସଂସ୍କାର ଘୋଷଣା କରିଛନ୍ତି ସୀତାରମଣ । ପୂର୍ବତନ ପ୍ରତିରକ୍ଷା ଏବଂ ବାଣିଜ୍ୟ ମନ୍ତ୍ରୀ ଭାବେ ସୀତାରମଣ ନିଜ ପାରଦର୍ଶିତା ଦେଖାଇଛନ୍ତି । ଚୀନ୍ ଉପରୁ ନିର୍ଭରତା କମାଇ ଯୋଗାଣ ଶୃଙ୍ଖଳ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଭାରତକୁ ଆତ୍ମନିର୍ଭର କରାଇବା ତାଙ୍କର ଲକ୍ଷ୍ୟ ରହିଆସିଛି । ଏ କ୍ରମରେ ସେ ପୂର୍ବରୁ ଅନେକ ପଦକ୍ଷେପ ଘୋଷଣା କରିଛନ୍ତି । ଜବାହରଲାଲ ନେହେରୁ ୟୁନିଭର୍ସିଟିରୁ ଅର୍ଥନୀତିରେ ଡିଗ୍ରୀ ହାସଲ କରିଥିବା ସୀତାରମଣ କିଛି ବର୍ଷ ଧରି ଭାରତ ସରକାରଙ୍କ ଆର୍ଥିକ ସ୍ଥିତିକୁ ସଜାଡିବାରେ ପ୍ରମୁଖ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରିଛନ୍ତି । ଏଥର ବଜେଟରେ ବିତ୍ତୀୟ ନିଅଣ୍ଟକୁ ଖସାଇବା ସହ ଋଣ ବୋଝକୁ କମାଇବା ତାଙ୍କ ପାଇଁ ଆହ୍ୱାନ ରହିବ । ଏହା ସହିତ ଆର୍ଥିକ ସୁଧାରକୁ ତ୍ୱରାନ୍ୱିତ କରିବାର ଗୁରୁଦାୟିତ୍ୱ ତାଙ୍କ ଉପରେ ରହିଛି ।
ଟିଭି ସୋମନାଥନ: ବ୍ୟୟ ବିଭାଗର ଦାୟିତ୍ୱ ନେଇଥିବା ଅର୍ଥ ସଚିବ ଟିଭି ସୋମନାଥନ ଜଣେ ୧୯୮୭ ବ୍ୟାଚ୍ ତାମିଲନାଡୁ କ୍ୟାଡର ଆଇଏଏସ୍ ଅଧିକାରୀ । ତାଙ୍କ ନେତୃତ୍ୱରେ ଅର୍ଥ ମନ୍ତ୍ରାଳୟ ଏହାର ପୁଞ୍ଜି ବ୍ୟୟକୁ ରେକର୍ଡ ସ୍ତରରେ ପହଞ୍ଚାଇଛି ଏବଂ ରାଜ୍ୟ ସ୍ତରରେ ପୁଞ୍ଜି ବ୍ୟୟକୁ ବଢ଼ାଇବା ପାଇଁ ନୂଆ ବାଟ ବାହାର କରିପାରିଛି । ଅର୍ଥନୀତିରେ ଡକ୍ଟରେଟ୍ କରିଥିବା ସୋମନାଥନ ଜଣେ ଦକ୍ଷ ଚାର୍ଟାର୍ଡ ଆକାଉଣ୍ଟାଣ୍ଟ(ସିଏ), କଷ୍ଟ ଆକାଉଣ୍ଟାଣ୍ଟ ଏବଂ କମ୍ପାନି ସେକ୍ରେଟାରୀ । ୮୦ରୁ ଊଦ୍ଧ୍ୱର୍ ପେପର ସେ ପ୍ରକାଶ କରିଛନ୍ତି ଏବଂ ଅର୍ଥନୀତି ଓ ସରକାରୀ ନୀତି ଉପରେ ଅନେକ ଲେଖା ଲେଖିଛନ୍ତି । ବଜେଟ୍ ପ୍ରସ୍ତୁତିରେ ତାଙ୍କର ପ୍ରମୁଖ ଦାୟିତ୍ୱ ରହିଛି।
ଅଜୟ ସେଠ୍: ଅର୍ଥନୈତିକ ବ୍ୟାପାର ବିଭାଗ ସଚିବ ସେଠ୍ ବଜେଟ୍ ଟିମ୍ର ଜଣେ ପ୍ରମୁଖ ସଦସ୍ୟ । ତାଙ୍କ ତତ୍ତ୍ୱାବଧାନରେ ବଜେଟ ବିଭାଗ ସମସ୍ତ ପ୍ରସ୍ତାବକୁ ଏକତ୍ର କରିଥାଏ ଏବଂ ଚୂଡ଼ାନ୍ତ ପ୍ରସ୍ତାବ ନିର୍ଣ୍ଣୟ କରିଥାଏ । ୧୯୮୭ ବ୍ୟାଚ୍ କର୍ଣ୍ଣାଟକ କ୍ୟାଡର ଆଇଏଏସ୍ ଅଫିସର ସେଠ୍ ଆସନ୍ତା ବର୍ଷ ହେବାକୁ ଥିବା ଜି-୨୦ ସେଣ୍ଟ୍ରାଲ ବ୍ୟାଙ୍କ ଏବଂ ଅର୍ଥମନ୍ତ୍ରୀମାନଙ୍କ ବୈଠକରେ ସହ-ଅଧ୍ୟକ୍ଷତା ମଧ୍ୟ କରୁଛନ୍ତି । ମିଷ୍ଠଭାସୀ ସେଠ୍ ଜଣେ ମେକାନିକାଲ ଇଞ୍ଜିନିୟର ଏବଂ ମ୍ୟାନେଜ୍ମେଣ୍ଟ ପୋଷ୍ଟ-ଗ୍ରାଜୁଏଟ ।
ତୁହିନ କାନ୍ତ ପାଣ୍ଡେ: ନିବେଶ ଏବଂ ସାର୍ବଜନୀନ ସମ୍ପତ୍ତି ପରିଚାଳନା ବିଭାଗ(ଦୀପମ) ସଚିବ ପାଣ୍ଡେ ପରବର୍ତ୍ତୀ ଆର୍ଥିକବର୍ଷ ପାଇଁ ସରକାରଙ୍କ ପୁଞ୍ଜି ପ୍ରତ୍ୟାହାର ଲକ୍ଷ୍ୟ ହାସଲ ଦିଗରେ ବଡ଼ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରିବେ । ମହାମାରୀ ଯୋଗୁ ସରକାର ନିଜର ପୁଞ୍ଜି ପ୍ରତ୍ୟାହାର ଲକ୍ଷ୍ୟକୁ ବାରମ୍ବାର ଖସାଇଛନ୍ତି । ଏହାସତ୍ତେ୍ୱ ୧୯୮୭ ବ୍ୟାଚ୍ ଓଡ଼ିଶା କ୍ୟାଡର ଆଇଏଏସ୍ ଅଧିକାରୀ ପାଣ୍ଡେ ଏୟାର୍ ଇଣ୍ଡିଆ ଭଳି ବିଗ୍ ଟିକେଟ୍ ପୁଞ୍ଜି ପ୍ରତ୍ୟାହାର କ୍ଷେତ୍ରରେ ପ୍ରଧାନ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରିଛନ୍ତି । ତାଙ୍କ ନେତୃତ୍ୱରେ ଏଲ୍ଆଇସିର ଲିଷ୍ଟିଂ ସମ୍ଭବ ହୋଇପାରିଛି । ତାଙ୍କର ବିଚାର ଏଥର ବଜେଟ୍କୁ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର କରିବା ବୋଲି ଆଶା ।
ସଞ୍ଜୟ ମଲ୍ହୋତ୍ରା: ୧୯୯୦ ବ୍ୟାଚ୍ ରାଜସ୍ଥାନ କ୍ୟାଡର ଆଇଏଏସ୍ ଅଧିକାରୀ ସଞ୍ଜୟ ମଲ୍ହୋତ୍ରା ଇତିମଧ୍ୟରେ ଆର୍ଥିକ ସେବା ବିଭାଗରୁ ରାଜସ୍ୱ ବିଭାଗକୁ ସ୍ଥାନାନ୍ତର ହୋଇଛନ୍ତି। ବଜେଟରେ ରାଜସ୍ୱ ବଢ଼ାଇବାର ବାଟ ଖୋଜିବାରେ ତାଙ୍କର ଗୁରୁଦାୟିତ୍ୱ ରହିବ ।
ବିବେକ ଯୋଶୀ: ଗତବର୍ଷ ଅକ୍ଟୋବର ୧୯ରୁ ଯୋଶୀ ଆର୍ଥିକ ସେବା ବିଭାଗ ସଚିବ ଭାବେ ଦାୟିତ୍ୱ ଗ୍ରହଣ କରିଛନ୍ତି । ଆର୍ଥିକ ସେବା ସଚିବ ହେବା ପୂର୍ବରୁ ଯୋଶୀ ଗୃହବ୍ୟାପାର ବିଭାଗରେ ରେଜିଷ୍ଟ୍ରାର ଜେନେରାଲ ଏବଂ ସେନ୍ସସ୍ କମିଶନର ଥିଲେ । ୧୯୮୯ ବ୍ୟାଚ୍ ହରିୟାଣା କ୍ୟାଡର ଆଇଏଏସ୍ ଅଧିକାରୀ ଯୋଶି ଜେନେଭା ଗ୍ରାଜୁଏଟ୍ ଇନ୍ଷ୍ଟିଚ୍ୟୁଟ୍ରୁ ଇଣ୍ଟରନ୍ୟାସ୍ନାଲ ଇକୋନୋମିକ୍ସରେ ପିଏଚ୍ଡି ଏବଂ ଏମ୍ଏ କରିଛନ୍ତି । ବଜେଟ୍ରେ ନୀତି ନିର୍ଦ୍ଧାରଣରେ ତାଙ୍କର ପ୍ରମୁଖ ଭୂମିକା ରହିବ ।
ଭି. ଅନନ୍ତ ନାଗେଶ୍ୱରନ: ୨୦୨୨-୨୩ ବଜେଟ୍ ଉପସ୍ଥାପନର ଦିନ କେଇଟା ପୂର୍ବରୁ ନାଗେଶ୍ୱରନଙ୍କୁ ମୁଖ୍ୟ ଅର୍ଥନୈତିକ ଉପଦେଷ୍ଟା ଭାବେ ଘୋଷଣା କରାଯାଇଥିଲା । ବଜେଟ ୨୦୨୩-୨୪ ପ୍ରସ୍ତୁତିରେ କେବଳ ତାଙ୍କର ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଭୂମିକା ରହିବ ନାହିଁ, ୨୦୨୨-୨୩ ଅର୍ଥନୈତିକ ସର୍ଭେ ରିପୋର୍ଟ ପ୍ରସ୍ତୁତିରେ ବି ତାଙ୍କର ଗୁରୁଦାୟିତ୍ୱ ରହିଛି ।
