ପାଟନା : ହିନ୍ଦୁ ଧର୍ମର ଏକ ବିଶେଷ ପର୍ବ ମଧ୍ୟରୁ ଦୁର୍ଗା ପୂଜା ଅନ୍ୟତମ । ମା ଦୁର୍ଗାଙ୍କର ନଅ ପ୍ରକାରର ପୂଜା କରାଯାଏ । ପାଟନାରେ ପୂଜା ପାଇଁ ପ୍ରସ୍ତୁତି ଆରମ୍ଭ ହୋଇଛି। ଆମେ ଆପଣଙ୍କୁ ପାଟନା ସହରରେ ଏପରି ଏକ ପୂଜା ସ୍ଥାନ ବିଷୟରେ କହୁଛୁ ଯେଉଁଠାରେ ପୂଜାପାଠ ବହୁତ ଧୁମଧାମ ସହିତ କରାଯାଇଥାଏ । ଏହି ବର୍ଷ ଦୁର୍ଗା ପୂଜା ୨୬ ସେପ୍ଟେମ୍ବରରୁ ଆରମ୍ଭ ହେବାକୁ ଯାଉଛି । ଏଥିପାଇଁ ସହରରେ ପ୍ରସ୍ତୁତି ଆରମ୍ଭ ହୋଇଛି। ପାଟନା ର କଦାମକୁଆନ୍ ଅଞ୍ଚଳ ସମଗ୍ର ରାଜ୍ୟରେ ଦୁର୍ଗୋତ୍ସବ ପାଇଁ ପ୍ରସିଦ୍ଧ । ଦୁର୍ଗୋତ୍ସଭ ଭ୍ରମଣର ଯାତ୍ରା ଏଠାକୁ ନ ଆସିଲେ ସଂପୂର୍ଣ୍ଣ ହୁଏ ନାହିଁ । ଏହାର ମୁଖ୍ୟ କାରଣ ହେଉଛି ପ୍ରତିବର୍ଷ ପୂଜା କମିଟି ଦ୍ୱାରା ଏକରୁ ଅଧିକ ପେଣ୍ଡାଲ, ସାଜସଜ୍ଜା ଏବଂ ପ୍ରତିମା ତିଆରି କରାଯାଇଥାଏ।
୧୦୫ ବର୍ଷ ପୂର୍ବେ ପ୍ରତିଷ୍ଠିତ –
କାଦାମକୁଆନ୍ ଅଞ୍ଚଳର ଏକ ପ୍ରସିଦ୍ଧ ପେଣ୍ଡାଲ୍ ମଧ୍ୟରୁ ଗୋଟିଏ ହେଉଛି ଶ୍ରୀ ଶ୍ରୀ ଦୁର୍ଗା ପୂଜା କଲ୍ୟାଣ ସମିତି (ଠାକୁରୱାଡି, କାଦାମକୁଆନ୍) । ୧୯୧୭ ମସିହାରେ ଅର୍ଥାତ୍ ୧୦୫ ବର୍ଷ ପୂର୍ବେ ଏହି କମିଟି ଗଠନ କରାଯାଇଥିଲା । କମିଟି ଗଠନରେ ମୁଖ୍ୟ ଅବଦାନ ବାନସୀ ଲାଲ ଏବଂ ଜଗନ୍ ଭାଗବତଙ୍କ ନିକଟକୁ ଯାଇଥାଏ। ପୂଜାପାଠ ସମୟରେ ଏଠାରେ ମୂର୍ତ୍ତି ଏବଂ ପେଣ୍ଡାଲ ଦେଖିବାକୁ ବହୁତ ଭିଡ଼ ଲାଗିଥାଏ ।
ପ୍ରତିମାକୁ କାନ୍ଧରେ ରଖି ଭଦ୍ରା ଘାଟକୁ ପାଦରେ ଚାଲି ଚାଲି ନେଉଥିଲେ-
ଏହାପୂର୍ବରୁ, ବଙ୍ଗାଳୀ ପରମ୍ପରା ଅନୁଯାୟୀ ସମାନ ସ୍ତମ୍ଭ ଫ୍ରେମରେ ତିନୋଟି ମୂର୍ତ୍ତି ତିଆରି କରାଯାଇଥିଲା। ସେଥିରେ ମା ଦୁର୍ଗା ଏବଂ ରାକ୍ଷସ ଗୋଟିଏ ଫ୍ରେମରେ ତିଆରି କରାଯାଇଥିଲା । ମୂର୍ତ୍ତିକୁ ବୁଡ଼ ପକାଇବା ପରେ, ଏହି ଫ୍ରେମ୍ କୁ ନିଜ ସ୍ଥାନରେ ରଖାଯାଉଥିଲା । ଏହି ମୂର୍ତ୍ତି ଭଦ୍ରା ଘାଟରେ ବିସର୍ଜନ କରାଯାଉଥିଲା । ଏହାର ବିଶେଷତ୍ୱ ହେଲା କମିଟିର ସଦସ୍ୟମାନେ ଏହି ପ୍ରତିମୂର୍ତ୍ତିକୁ କାନ୍ଧରେ ଭଦ୍ର ଘାଟକୁ ପାଦରେ ନେଇ ଯାଉଥିଲେ। ସେହି ସମୟର ଉତ୍ସାହ ଦୃଶ୍ୟମାନ ଥିଲା ।
କୋଲକାତାର ଶିଳ୍ପୀମାନେ କରନ୍ତି ନିର୍ମାଣ –
୧୯୫୮ ରୁ ବଙ୍ଗଳା ପରମ୍ପରା ଛାଡି ଏକ ବଡ ପ୍ରତିମୂର୍ତ୍ତି ବସିବାର ପରମ୍ପରା ଆରମ୍ଭ ହେଲା, ଯାହା ଆଜି ବି ଅକ୍ଷୁର୍ଣ୍ଣ ରହିଛି। ଦେବୀ ଦୁର୍ଗା, ସରସ୍ୱତୀ, ଲକ୍ଷ୍ମୀ, ଗଣେଶ ଏବଂ କାର୍ତ୍ତିକଙ୍କର ଏହି ପ୍ରତିମାଗୁଡ଼ିକରେ ନିର୍ମିତ । ଏହି ମୂର୍ତ୍ତି ନିର୍ମାଣ କୋଲକାତାର ମୂର୍ତ୍ତି ପରିବାର ପାଲ ଦ୍ୱାରା କରାଯାଇଛି। ଚଳିତ ବର୍ଷ ଏହି ପ୍ରତିମୂର୍ତ୍ତିକୁ କୋଲକାତା ସ୍ଥିତ ଶିଳ୍ପୀ ଶିବ ଶଙ୍କର ପଣ୍ଡିତଙ୍କ ଦଳ ନିର୍ମାଣ କରୁଛନ୍ତି।
ଶୁଦ୍ଧ ସୁନା ଅଳଙ୍କାର ପିନ୍ଧନ୍ତି ମା –
ଏଠାରେ ପିନ୍ଧାଯାଇଥିବା ଅଳଙ୍କାରଗୁଡ଼ିକ ଶୁଦ୍ଧ ସୁନାରେ । ପ୍ରତ୍ୟେକ ପ୍ରତିମୂର୍ତ୍ତିରେ ପାଞ୍ଚଟି ଅଳଙ୍କାର ଅଛି । ସେଥିମଧ୍ୟରୁ ବଡ଼ ହାର, ଛୋଟ ହାର, ମାଙ୍ଗଟିକା, ନାଥୁନି, ଫୁଲ ଏବଂ କାନଫୁଲ ରହିଛି । ମାଙ୍କୁ ଅଳଙ୍କାର ପିନ୍ଧାଇବା ପୂର୍ବରୁ ଅଳଙ୍କାର ସଫା କରାଯାଏ ।
ଏହି ସ୍ଥାନରେ ୧୦୫ ବର୍ଷ ଧରି କରାଯାଉଛି ମାଙ୍କ ପୂଜା
