କୋଣାର୍କ: ଓଡିଶା ପର୍ଯ୍ୟଟନ ବିଭାଗ ଦ୍ଵାରା ଆୟୋଜିତ ୩୬ତମ କୋଣାର୍କ ଉତ୍ସବର ତୃତୀୟ ସନ୍ଧ୍ୟାରେ ଓଡିଶୀ ଓ କଥକଲି ନୃତ୍ୟ ଶୈଳୀର ଅପୂର୍ବ କଳା ଓ କଳ୍ପନା ଦେଖିବାକୁ ମିଳିଥିଲା କୋଣାର୍କ ମୁକ୍ତାକାଶ ରଙ୍ଗମଞ୍ଚରେ । ଭାରତ ବର୍ଷରେ ସୂର୍ଯ୍ୟ ଉପାସନା ପରମ୍ପରାର ପର୍ଯ୍ୟାୟରେ ସର୍ବାଗ୍ରେ ଆସିବ ଆମ ଓଡ଼ିଶାର ଏହି ସୂର୍ଯ୍ୟ ମନ୍ଦିର, କୋଣାର୍କ । ଆଦିତ୍ୟ ନାରାୟଣଙ୍କ ପୂଜା ଓ ତା’ର ଶିଳ୍ପୀ ମାନଙ୍କର ବନ୍ଦାପନାକୁ ନେଇ ଏହି କୋଣାର୍କ ଉତ୍ସବର ପରିକଳ୍ପନା ଓ ଉପସ୍ଥାପନା ।
ପ୍ରଥମ ପର୍ଯ୍ୟାୟରେ ଭୁବନେଶ୍ଵରର ସୃଜନ ଅନୁଷ୍ଠାନର ଗୁରୁ ରତିକାନ୍ତ ମହାପାତ୍ର ଓ ସାଥୀମାନଙ୍କ ଦ୍ଵାରା ପରିବେଷିତ ହୋଇଥିଲା ଓଡ଼ିଶୀ ନୃତ୍ୟ । ଶିଳ୍ପୀମାନଙ୍କ ପ୍ରସ୍ତୁତିରେ ଥିଲା ଅଦ୍ୱିତୀୟମ୍, ଅଦ୍ୱିତୀୟମ୍ ଦ୍ରୁତ ପ୍ରଯୁକ୍ତିବିଦ୍ୟା ପରିବର୍ତ୍ତନ ଦ୍ୱାରା କାଳଜୟୀ ଜ୍ଞାନକୁ ପୁନର୍ଜୀବିତ କରି ପ୍ରାଚୀନ ଭିତରେ ଆଧୁନିକକୁ ଖୋଜିବା । ଗୁରୁ କେଳୁଚରଣ ମହାପାତ୍ରଙ୍କ ଅମର ଐତିହ୍ୟ ଦ୍ୱାରା ଅନୁପ୍ରାଣିତ ହୋଇ ଓଡ଼ିଶୀରେ ନୂତନ ସୃଜନଶୀଳ ସୀମା ଅନୁସନ୍ଧାନ କରିବା ପାଇଁ ତାଙ୍କର ଦୂରଦୃଷ୍ଟିପୂର୍ଣ୍ଣ ତଥ୍ୟକୁ ସଂରକ୍ଷଣ କରି ଶାସ୍ତ୍ରୀୟ ଶବ୍ଦାବଳୀ ସହିତ ଏହା ବିବର୍ତ୍ତନକୁ ଗ୍ରହଣ କରେ, ପରମ୍ପରାକୁ ନବସୃଜନ ସହିତ ସମନ୍ୱୟ କରେ । ଏହି ନବ-ଶାସ୍ତ୍ରୀୟ ଅନୁସନ୍ଧାନଗୁଡ଼ିକ ଐତିହ୍ୟ ଏବଂ ପ୍ରଗତି ମଧ୍ୟରେ ସଂଳାପକୁ ସମର୍ଥନ କରେ ଏବଂ ନିଶ୍ଚିତ କରେ ଯେ ଓଡ଼ିଶୀ ପ୍ରାସଙ୍ଗିକ, ଶ୍ରଦ୍ଧାଳୁ ଏବଂ ସୌନ୍ଦର୍ଯ୍ୟପୂର୍ଣ୍ଣ ଭାବରେ ଆଗେଇ ଚାଲିଛି ଯାହା ଭକ୍ତି, ବୁଦ୍ଧି ଏବଂ କଳାକୃତି ଦ୍ୱାରା ଆକୃତିପ୍ରାପ୍ତ । ଏହି ପ୍ରସ୍ତୁତିଟିର ନୃତ୍ୟ ସଂରଚନା ଗୁରୁ ରତିକାନ୍ତ ମହାପାତ୍ର, ସଙ୍ଗୀତ ସଂଯୋଜନା ପଣ୍ଡିତ ଭୁବନେଶ୍ୱର ମିଶ୍ର, ପଣ୍ଡିତ ରଘୁନାଥ ପାଣିଗ୍ରାହୀ ଏବଂ ଶ୍ରୀ ଅଗ୍ନିମିତ୍ର ବେହେରା ତଥା ଆଲୋକ ଡିଜାଇନ୍ ଓ ସଂଚାଳନ ଶ୍ରୀ ଦେବୀ ପ୍ରସାଦ ମିଶ୍ର କରିଥିଲେ ।
ଆଜି ସନ୍ଧ୍ୟାର ଦ୍ଵିତୀୟ ପର୍ଯ୍ୟାୟରେ କେରଲ କଳାମଣ୍ଡଳମର ଶିଳ୍ପୀମାନଙ୍କ ଦ୍ଵାରା ପରିବେଷିତ ହୋଇଥିଲା କଥକଲି ନୃତ୍ୟ । ସେମାନଙ୍କ ପ୍ରସ୍ତୁତିରେ ଥିଲା ଦୁର୍ଯ୍ୟୋଧନ ବଧ, ଭୟାସ୍କର ଆର୍ଯ୍ୟନ୍ ନାରାୟଣନ୍ ମୁସାଦଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ଲିଖିତ ଏହା ହେଉଛି ଏକ କଥକଳି ନୃତ୍ୟ ନାଟିକା ଯାହା ମହାଭାରତର ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ମୁହୂର୍ତ୍ତଗୁଡ଼ିକୁ ନାଟକୀୟ କରିଥିଲା, ଯାହା ଦୁର୍ଯୋଧନଙ୍କ ଅହଂକାରର ଉତ୍ଥାନ ଏବଂ ତାଙ୍କର ଚୂଡ଼ାନ୍ତ ପତନକୁ ଦର୍ଶାଇଥିଲା । ପସା ଖେଳ, ଦ୍ରୌପଦୀଙ୍କ ଅପମାନ, କୃଷ୍ଣଙ୍କ ଦିବ୍ୟ ହସ୍ତକ୍ଷେପ ଏବଂ ଭୀମଙ୍କ ପ୍ରତିଜ୍ଞାର ଭୟଙ୍କର ପରିପୂର୍ଣ୍ଣତାକୁ କେନ୍ଦ୍ର କରି, ଏହି ନାଟକ ଅଧର୍ମ ଏବଂ ଧର୍ମ ମଧ୍ୟରେ ଅନନ୍ତ ଦ୍ୱନ୍ଦ୍ୱକୁ ପ୍ରତିପାଦିତ କରିଥିଲା । ଅଭିବ୍ୟକ୍ତିପୂର୍ଣ୍ଣ ଅଭିନୟ, ପ୍ରତୀକାତ୍ମକ ଅଙ୍ଗଭଙ୍ଗୀ ଏବଂ ଶୃଙ୍ଖଳିତ ଯୁଦ୍ଧ କ୍ରମ ମାଧ୍ୟମରେ, ଏହି ନୃତ୍ୟନାଟିକାଟି ମନ୍ଦର ବିନାଶ ଏବଂ ମହାଜାଗତିକ କ୍ରମର ପୁନରୁଦ୍ଧାରରେ ପରିଣାମ ସ୍ୱରୂପ ଥିଲା ।
ଆଗାମୀ କାଲି ଚତୁର୍ଥ ଦିନର କୋଣାର୍କ ଉତ୍ସବରେ ରହିଛି କୋଲକାତାରୁ ଆସିଥିବା ମଣିପୁରୀ ନର୍ତ୍ତନାଳୟର ବିମ୍ବାବତି ଦେବୀ ଓ ସାଥିଙ୍କ ଦ୍ଵାରା ମଣିପୁରୀ ନୃତ୍ୟ ଏବଂ ଭାରତୀୟ ନୃତ୍ୟ ମନ୍ଦିରର ଭରତ ଚରଣ ଗିରି ଓ ସାଥୀ ବୃନ୍ଦଙ୍କ ଓଡିଶୀ ନୃତ୍ୟ । ଚନ୍ଦ୍ରଭାଗର ବାଲୁକା ବେଳାଭୂମିରେ ୧୫ତମ ଆନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ବାଲୁକା କଳା ମହୋତ୍ସବର ତୃତୀୟ ଦିନର ବିଷୟ ବସ୍ତୁ ପୁରୁଷ ବାଲୁକା କଳା ଶିଳ୍ପୀଙ୍କ ପାଇଁ ଥିଲା ସାମୁଦ୍ରିକ ଜୀବନ ଏବଂ ମହିଳା ବାଲୁକା କଳା ଶିଳ୍ପୀମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଥିଲା ମହିଳା ସଶକ୍ତିକରଣ । ତୃତୀୟ ସଂଧାରେ ମୁଖ୍ୟ ଅତିଥି ଭାବେ ଯୋଗଦେଇଥିଲେ ଓଡିଶା ପର୍ଯ୍ୟଟନ ବିଭାଗର କମିଶନର ତଥା ଶାସନ ସଚିବ ଶ୍ରୀ ବଳୱନ୍ତ ସିଂହ, ପୁରୀ ଜିଲ୍ଲାର ଅତିରିକ୍ତ ଜିଲ୍ଲାପାଳ ଶ୍ରୀ ଶରତ ବେହେରା ଓ ପୁରୀ ବନ୍ୟପ୍ରାଣୀ ବିଭାଗର ବିଭାଗୀୟ ବନ ଅଧିକାରୀ ଶ୍ରୀ ମାଗର ଧାନାଜୀ ରାସୋ । କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମଟିକୁ ସଂଚାଳନ କରିଥିଲେ ଡକ୍ଟର ମୃତୁଞ୍ଜୟ ରଥ ଓ ନାଜିୟା ଆଲ୍ଲମ ଏବଂ ପରିଚାଳନରେ ସହଯୋଗ କରିଥିଲେ ଡକ୍ଟର ସଂଗୀତା ଗୋସାଇଁ ।
