ଭୁବନେଶ୍ୱର : ଅକ୍ଷୟ ତୃତୀୟା, ଯାହାକି ଅଖ୍ତୀ କିମ୍ବା ଆଖା ତେଜ ନାମରେ ମଧ୍ୟ ଜଣାଶୁଣା ଏବଂ ହିନ୍ଦୁ ଏବଂ ଜୈନ୍ୟମାନଙ୍କର ବାର୍ଷିକ ବସନ୍ତ ସମୟ ପର୍ବ । ଏହା ବୈଶାଖ ମାସର ଉଜ୍ଜ୍ୱଳ ଅଧା (ଶୁକ୍ଳ ପକ୍ଷ ) ର ତୃତୀୟ ତିଥି (ଚନ୍ଦ୍ର ଦିବସ) ରେ ପଡେ । ଏହା ଭାରତ ଏବଂ ନେପାଳର ହିନ୍ଦୁ ଏବଂଜୈନ୍ୟମାନଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ଆଞ୍ଚଳିକ ଭାବରେ ଏକ ଶୁଭ ସମୟ ଭାବରେ ପାଳନ କରାଯାଏ ଏବଂ ଏହା “ଅନନ୍ତ ସମୃଦ୍ଧିର ତୃତୀୟ ଦିନ” କୁ ସୂଚାଇଥାଏ। ଲୁନିସୋଲାର୍ ହିନ୍ଦୁ କ୍ୟାଲେଣ୍ଡର ଅନୁଯାୟୀ ସ୍ଥିର କରାଯାଇଥାଏ ଅକ୍ଷୟ ତୃତୀୟା ଏବଂ ଗ୍ରେଗୋରିଆନ୍ କ୍ୟାଲେଣ୍ଡରରେ ପ୍ରତ୍ୟେକ ବର୍ଷ ଏପ୍ରିଲ୍ କିମ୍ବା ମେ ମାସରେ ପଡେ ।
ସଂସ୍କୃତରେ, “ଅକ୍ଷୟ” ଶବ୍ଦର ଅର୍ଥ ହେଉଛି “ସମୃଦ୍ଧତା, ଭରସା, ଆନନ୍ଦ, ସଫଳତା” ଅର୍ଥରେ “ଅର୍ଥ, କଦାପି ଶେଷ ହୁଏ ନାହିଁ”, ଯେତେବେଳେ ତୃତୀୟା ଅର୍ଥ “ତୃତୀୟ” ଅଟେ । ହିନ୍ଦୁ କ୍ୟାଲେଣ୍ଡରରେ ବସନ୍ତ ମାସର “ତୃତୀୟ ଚନ୍ଦ୍ର ଦିବସ” ନାମରେ ନାମିତ ହୋଇଛି, ଯେଉଁ ଦିନ ଏହା ପାଳନ କରାଯାଏ। ଜୈନ୍ୟ ଧର୍ମରେ, ଏହା ପ୍ରଥମ ତିର୍ତ୍ତନକାରାକୁ ସ୍ମରଣ କରେ ଯେ ତାଙ୍କ କପଡା ହାତରେ ଢଳାଯାଇଥିବା ଆଖୁ ରସ ଖାଇ ତାଙ୍କର ଏକ ବର୍ଷର ଅସନ୍ତୋଷ ସମାପ୍ତ ହୋଇଥିଲା । କେତେକ ଜୈନ୍ୟ ଏହି ପର୍ବକୁ ବାର୍ସି ତାପ ବୋଲି କହନ୍ତି । ବିଶେଷ କରି ପଲିଟାନା (ଗୁଜୁରାଟ) ପରି ତୀର୍ଥସ୍ଥାନରେ ଜୈନ୍ୟଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ଉପବାସ ଏବଂ ତତ୍ପରତା ଦେଖାଯାଏ । ନୂତନ ଉଦ୍ୟୋଗ, ବିବାହ, ସୁନା କିମ୍ବା ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ସମ୍ପତ୍ତି ଭଳି ମୂଲ୍ୟବାନ ପୁଞ୍ଜି ବିନିଯୋଗ ଏବଂ ଯେ କୌଣସି ନୂତନ ଆରମ୍ଭ ପାଇଁ ଏହି ଦିନ ଭାରତର ଅନେକ ଅଂଚଳରେ ହିନ୍ଦୁ ଏବଂ ଜୈନ୍ୟଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ଶୁଭ ବୋଲି ବିବେଚନା କରାଯାଏ । ମୃତ୍ୟୁବରଣ କରିଥିବା ପ୍ରିୟଜନଙ୍କ ପାଇଁ ଏହା ମଧ୍ୟ ସ୍ମରଣ ଦିବସ ଅଟେ ।
ମହିଳା, ବିବାହିତ କିମ୍ବା ଅବିବାହିତାଙ୍କ ପାଇଁ ଏହି ଦିନଟି ଆଞ୍ଚଳିକ ମହତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ,ଯେଉଁମାନେ ନିଜ ଜୀବନରେ ପୁରୁଷଙ୍କ ମଙ୍ଗଳ ପାଇଁ ପ୍ରାର୍ଥନା କରନ୍ତି କିମ୍ବା ଭବିଷ୍ୟତରେ ସେମାନେ ବିବାହ ବନ୍ଧନରେ ଆବଦ୍ଧ ହୋଇପାରନ୍ତି । ପ୍ରାର୍ଥନା ପରେ, ସେମାନେ ତାଜା ଫଳ ଏବଂ ମିଠା ବଣ୍ଟନ କରନ୍ତି । ଯଦି ଅକ୍ଷୟ ତୃତୀୟା ସୋମବାର (ରୋହିଣୀ) ରେ ପଡେ, ତେବେ ଏହି ପର୍ବ ଆହୁରି ଶୁଭ ବୋଲି ବିଶ୍ୱାସ କରାଯାଏ। ଏହି ଦିନ ଉପବାସ, ଦାନ ଏବଂ ଅନ୍ୟମାନଙ୍କୁ ସାହାଯ୍ୟ ମଧ୍ୟ କରାଯାଏ ।