ଦେଶରେ ୫୦ ବର୍ଷରେ ହିନ୍ଦୀ ଭାଷା କେତେ ବ୍ୟାପକ, ପଢ଼ନ୍ତୁ…

ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ଗତ ସପ୍ତାହରେ କେନ୍ଦ୍ର ଗୃହମନ୍ତ୍ରୀ ଅମିତ ଶାହା କହିଥିଲେ ଯେ ଇଂରାଜୀ ପାଇଁ ହିନ୍ଦୀ କଥା ହେବା ଉଚିତ। ତାଙ୍କ ବିବୃତ୍ତି ଅଣ-ହିନ୍ଦୀ ଭାଷାଭାଷୀ ରାଜ୍ୟରେ ବିଶେଷ କରି ଦକ୍ଷିଣ ପ୍ରଦେଶରେ ପୁଣି ଝଡ଼ ସୃଷ୍ଟି କରିଥିଲା । ୫୦ ବର୍ଷରେ ଭାଷା କିପରି ଅଗ୍ରଗତି ହୋଇଛି ତାହା ଜାଣନ୍ତୁ । ହିନ୍ଦୀ ହେଉଛି ବହୁଳ ଭାବରେ କଥିତ ଭାଷା । ଏହା ହେଉଛି ୫୨୮ ନିୟୁତ ଲୋକଙ୍କ ମାତୃଭାଷା ଅର୍ଥାତ୍ ଦେଶର ଜନସଂଖ୍ୟାର ୪୩.୬% । ଭୌଗଳିକ ଦୃଷ୍ଟିକୋଣରୁ ହିନ୍ଦୀ ଦେଶର ଅଧାରୁ ଅଧିକ ଅଞ୍ଚଳକୁ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ । ପ୍ରାୟ ୧୩.୯ କୋଟି (୧୧% ରୁ ଅଧିକ) ହିନ୍ଦୀକୁ ଦ୍ୱିତୀୟ ଭାଷା ଭାବରେ ଅଭିହୀତ କରନ୍ତି । ଏହାକୁ ୫୫% ଜନସଂଖ୍ୟାର ମାତୃଭାଷା କିମ୍ବା ଦ୍ୱିତୀୟ ଭାଷା ବୋଲି ମଧ୍ୟ କୁହାଯାଏ । ଦଶନ୍ଧି ଧରି ହିନ୍ଦୀ ମାତୃଭାଷା ଉପରେ ପ୍ରାଧାନ୍ୟ ବିସ୍ତାର କରିଆସୁଛି । ପ୍ରତ୍ୟେକ ଜନଗଣନାରେ ଏହାର ଅଂଶ ମଧ୍ୟ ବୃଦ୍ଧି ପାଉଛି । ୧୯୭୧ ରୁ ୨୦୧୧ ମଧ୍ୟରେ ହିନ୍ଦୀ ବକ୍ତାମାନେ ୨୦.୨ କୋଟିରୁ ୫୨୮ କୋଟିକୁ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଥିଲେ । ଅର୍ଥାତ୍ ୪୦ ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ହିନ୍ଦୀ ଲୋକମାନେ ୧୬୧% ବୃଦ୍ଧି ପାଇଛନ୍ତି । ୧୯୭୧ରେ ୮.୧୭% ଜନସଂଖ୍ୟା ସହିତ ବଙ୍ଗାଳୀ ଦ୍ୱିତୀୟ ମାତୃଭାଷା ଥିଲା । ୨୦୧୧ ରେ ଏହାର ସଂଖ୍ୟା ସାମାନ୍ୟ ୮.୦୩%କୁ ହ୍ରାସ ପାଇଛି । ଅବଶ୍ୟ, ଏହି ସମୟ ମଧ୍ୟରେ ପଞ୍ଜାବୀ ୨.୫୭% ରୁ ୨.୭୪% କୁ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଛି ।
ଉତ୍ତରପ୍ରଦେଶ, ମଧ୍ୟପ୍ରଦେଶ ଏବଂ ବିହାର ସମେତ ଦେଶର ବହୁ ଜନବହୁଳ ରାଜ୍ୟରେ ହିନ୍ଦୀ ହେଉଛି ପ୍ରମୁଖ ଭାଷା। ଜନଗଣନାରେ ୬୫ଟି ମାତୃଭାଷା ହିନ୍ଦୀ ଅଧୀନରେ ତାଲିକାଭୁକ୍ତ । ସେଥିମଧ୍ୟରୁ ଭୋଜପୁରୀ ମଧ୍ୟ ଅଛି, ଯାହାକି ୫ କୋଟିର ମାତୃଭାଷା । ଜନଗଣନା ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଇଛି ଯେ ଭୋଜପୁରୀ ହିନ୍ଦୀ ଅଟେ। ଯଦିଓ ଅନ୍ୟ ଭାଷା ହିନ୍ଦୀରୁ ଅପସାରିତ ହୁଏ, ତେବେ ଏହି ସଂଖ୍ୟା ୩୮ କୋଟି ରହିବ ।
ସେହିପରି ଦକ୍ଷିଣ ଭାରତରେ ଦେଖିବାକୁ ଗଲେ ହିନ୍ଦୀ, ବଙ୍ଗଳା ପରେ ମରାଠୀ ତୃତୀୟ ସ୍ଥାନରେ ରହିଛି । ତେଲୁଗୁ ଦକ୍ଷିଣ ଭାରତୀୟ ଭାଷାର ଶୀର୍ଷରେ ଅଛି, ଏହା ହେଉଛି ଜନସଂଖ୍ୟାର ୬.୭% ଭାଷା । ତାମିଲ ଭାଷାରେ ୫.୭% ଲୋକ କଥାବାର୍ତ୍ତା କରୁଥିବା ବେଳେ ୮ ନମ୍ବରରେ ରହିଛି କନ୍ନଡ ଏବଂ ଏହା ଶତକଡ଼ା ୩.୬% ଲୋକଙ୍କ ଭାଷା । ୪୦ ବର୍ଷରେ, କନ୍ନଡ ମାତୃଭାଷା ଭାବରେ ୧୦୧%, ତାମିଲ ୮୩.୧୪%, ତେଲୁଗୁ- ୮୧.୨୬%, ମାଲାୟାଲମ୍ -୫୮.୮% ବୃଦ୍ଧି ପାଇଥିଲା ।