ଭୁବନେଶ୍ୱର: ଉତ୍କଳ ଦିବସ କିମ୍ବା ଓଡ଼ିଶା ଦିବସ ଭାରତୀୟ କ୍ୟାଲେଣ୍ଡରରେ ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଅବସର, ପ୍ରତିବର୍ଷ ଏପ୍ରିଲ ୧ ତାରିଖରେ ପାଳିତ ହୁଏ। ଏହି ଘଟଣା ଓଡ଼ିଶାକୁ ଏକ ରାଜ୍ୟ ଭାବରେ ଗଠନ କରିବାର ଚିହ୍ନ ଦିଏ। ଓଡ଼ିଶା ଏକଦା କଳିଙ୍ଗ ସାମ୍ରାଜ୍ୟ ଅଧୀନରେ ଥିଲା, ଯାହାକୁ ଅଶୋକ ଖ୍ରୀଷ୍ଟପୂର୍ବ ୨୫୦ ମସିହାରେ ଆକ୍ରମଣ କରିଥିଲେ। ବ୍ରିଟିଶ ଶାସନ ସମୟରେ, ଓଡ଼ିଶା ମଧ୍ୟ ବଙ୍ଗଳା ପ୍ରେସିଡେନ୍ସିର ଏକ ଅଂଶ ଥିଲା। ଉତ୍କଳ ଦିବସକୁ ସେହି ଦିନ ଭାବରେ ପାଳନ କରାଯାଏ ଯେତେବେଳେ ଓଡ଼ିଶା ରାଜ୍ୟ ଏକ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ରାଜନୈତିକ ପରିଚୟ ହାସଲ କରିଥିଲା। ବାସିନ୍ଦାଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଏକତାର ଭାବନାକୁ ଉତ୍ସାହିତ କରିବା ହେଉଛି ଉତ୍କଳ ଦିବସ ପାଳନ କରିବାର ଏକ ପ୍ରମୁଖ କାରଣ। ଏହା ସହିତ, ହିନ୍ଦୀରେ ଓଡ଼ିଶା ଦିବସ ଓଡ଼ିଶା ରାଜ୍ୟର ସଂଘର୍ଷର ସ୍ମୃତିକୁ ଉଜ୍ଜୀବିତ ରଖିବାରେ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରେ।
ଓଡ଼ିଶା ରାଜ୍ୟ ୧ ଏପ୍ରିଲ ୧୯୩୬ ରେ ଏକ ସାର୍ବଭୌମ ପ୍ରଦେଶ ଭାବରେ ପ୍ରତିଷ୍ଠିତ ହୋଇଥିଲା। ସ୍ୱାଧୀନତା ପୂର୍ବରୁ, ଓଡ଼ିଶା ବ୍ରିଟିଶ-ନିୟନ୍ତ୍ରିତ ବଙ୍ଗଳା ପ୍ରେସିଡେନ୍ସିର ଅଧୀନରେ ଥିଲା। ତିନି ଶତାବ୍ଦୀର ସଂଘର୍ଷ ପରେ ୧ ଏପ୍ରିଲ ୧୯୩୬ ରେ ରାଜ୍ୟଟି ବଙ୍ଗ ଏବଂ ବିହାର ପ୍ରଦେଶରୁ ବିଭକ୍ତ ହୋଇଥିଲା।୧ ଏପ୍ରିଲରେ ଓଡ଼ିଶା ତାର ପ୍ରତିଷ୍ଠା ଦିବସ ପାଳନ କରେ କାରଣ ଏହି ତାରିଖରେ ମାଡ୍ରାସ ପ୍ରେସିଡେନ୍ସିର କିଛି ଅଂଶ ଅନ୍ୟ ରାଜ୍ୟରେ ବିଭକ୍ତ ହୋଇଥିଲା।ସ୍ୱାଧୀନତା ପରେ, ଓଡ଼ିଶା ଏବଂ ଏହାର ଆଖପାଖରେ ଥିବା ଗଡ଼ଜାତ ରାଜ୍ୟଗୁଡ଼ିକ ନୂତନ ଭାବରେ ପ୍ରତିଷ୍ଠିତ ଭାରତ ସରକାରଙ୍କୁ ସେମାନଙ୍କର କର୍ତ୍ତୃତ୍ୱ ହସ୍ତାନ୍ତର କରିଥିଲେ। ଓଡ଼ିଶା ରାଜ୍ୟ ଏକ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ବ୍ରିଟିଶ ଭାରତର ପ୍ରଦେଶ ଭାବରେ ଗଠିତ ହୋଇଥିଲା। ସମସ୍ତ ନାଗରିକଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଏକତାର ଭାବନାକୁ ଉତ୍ସାହିତ କରିବା ସହିତ ଏହାକୁ ପାଳନ କରିବା ପାଇଁ ଉତ୍କଳ ଦିବସ ପାଳନ କରାଯାଏ।ପ୍ରାଚୀନ କାଳରେ, ଓଡ଼ିଶା କଳିଙ୍ଗ ସାମ୍ରାଜ୍ୟର ଅଂଶ ଥିଲା। ଏହାକୁ ୨୫୦ ଖ୍ରୀଷ୍ଟପୂର୍ବରେ ଅଶୋକ ପରାସ୍ତ କରିଥିଲେ। ଏହା ପରେ, ମୌର୍ଯ୍ୟ ରାଜବଂଶ ପ୍ରାୟ ଏକ ଶତାବ୍ଦୀ ପାଇଁ ଏଠାରେ ଶାସନ କରିଥିଲେ।ଓଡ଼ିଶାର ସଂସ୍କୃତି ଏବଂ ଇତିହାସ ବହୁତ ସମୃଦ୍ଧ। ମହାଭାରତରେ ଓଡ଼ିଶା ବିଷୟରେ ଅନେକ ଥର ଉଲ୍ଲେଖ କରାଯାଇଛି। ପ୍ରାଚୀନ କାଳରେ ଏହା କଳିଙ୍ଗ, ଉତ୍କଳ, ଉଡ୍ର, ତୋଷାଳି ଏବଂ କୋଶଳ ଭଳି ଅନେକ ନାମରେ ଜଣାଶୁଣା ଥିଲା।
ଉତ୍କଳ ଦିବସ ସାରା ରାଜ୍ୟରେ ଏକ ଉତ୍ସବମୁଖର ଦିନ। ଏହା ଓଡ଼ିଶାର ପ୍ରତ୍ୟେକ ନାଗରିକଙ୍କୁ ସେମାନଙ୍କର ସାଂସ୍କୃତିକ ଐତିହ୍ୟକୁ ପହଞ୍ଚାଇବା ଏବଂ ସେମାନଙ୍କର ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ପରିଚୟରେ ଆନନ୍ଦିତ ହେବାର ସୁଯୋଗ ପ୍ରଦାନ କରେ । ଉତ୍କଳ ଦିବସ ସମୟରେ ରାଜ୍ୟ ସରକାରଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ଆୟୋଜିତ ସାଂସ୍କୃତିକ ଉତ୍ସବ ରାଜ୍ୟର ସଂସ୍କୃତିକୁ ଆନନ୍ଦିତ କରିବାରେ ଲୋକଙ୍କୁ ଏକତ୍ରିତ କରେ। ଏହି କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମଗୁଡ଼ିକ ରାଜ୍ୟର ଲୋକଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଏକତା ଏବଂ ଏକତାର ଭାବନା ସୃଷ୍ଟି କରେ।
