ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ : ପୂର୍ବତନ ସୋଭିଏତ୍ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ମିଖାଇଲ୍ ଗୋର୍ବା ଦେହାନ୍ତ ହୋଇଛି। ତାଙ୍କୁ ୯୧ ବର୍ଷ ବୟସ ହୋଇଥିଲା। ମିଚେଲ ଗୋର୍ବାଚେଭ ୟୁନାଇଟେଡ୍ ୟୁନିଅନ୍ ଅଫ୍ ସୋଭିଏତ୍ ସୋସିଆଲିଷ୍ଟ ରିପବ୍ଲିକ୍ (ୟୁଏସ୍ଏସ୍ଆର୍) ର ଶେଷ ନେତା ଥିଲେ। ତାଙ୍କ କାର୍ୟ୍ୟକାଳ ମଧ୍ୟରେ ବିଶ୍ୱର ବୃହତ୍ତମ ଦେଶ ସୋଭିଏତ୍ ୟୁନିଅନ୍ ବିଭିନ୍ନ ଦେଶରେ ବିଭକ୍ତ ହୋଇଥିଲା। ଏହା ପରେ ତାଙ୍କୁ ତାଙ୍କ ପଦରୁ ଇସ୍ତଫା ଦେବାକୁ ପଡିଲା। ପୁଟିନଙ୍କ ସହ ତାଙ୍କର ପାର୍ଥକ୍ୟ ଜଣାଶୁଣା। ପରେ ପୁଟିନଙ୍କ ସହ ତାଙ୍କର କିଛି ବଠୈକ ମଧ୍ୟ ହୋଇଥିଲା। ପାଶ୍ଚାତ୍ୟର ଅନେକ ଲୋକ ମିଖାଇଲ୍ ଙ୍କୁ ଜଣେ ହିରୋ ଭାବରେ ଦେଖନ୍ତି । ସୋଭିଏତ୍ ୟୁନିଅନ୍ ଭାଙ୍ଗିବା ପରେ ତାଙ୍କର ଶେଷ ଦିନର ଯାତ୍ରା କିପରି ଥିଲା ଜାଣନ୍ତୁ ।
ସୋଭିଏତ୍ ୟୁନିଅନ୍ ବିଲୋପ ପରେ ମିଖାଇଲ୍ ଙ୍କ ସହିତ କ’ଣ ଘଟିଥିଲା ତାହା ପ୍ରାୟତ ଆଲୋଚନା ହୁଏ । ସେ କୁଆଡେ ଗଲେ ତାଙ୍କର କେତେ ସମ୍ପତ୍ତି ଥିଲା? ସେମାନେ କିପରି ବାସ କଲେ? ତେବେ ଗୋରବାଚେଭ ଏକ ଗରିବ ପରିବାରରେ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ । ସେ ଷ୍ଟାଲିନଙ୍କ ଅଧୀନରେ ବଢିଥିଲେ। ସେ କ୍ଷେତରେ କାମ କରୁଥିଲେ। ଆଇନ କଲେଜରେ ପଢିବା ବେଳେ ସେ ରାଇସାଙ୍କୁ ଭଲ ପାଉଥିଲେ ଏବଂ ତାଙ୍କୁ ବିବାହ କରିଥିଲେ। ସାଧାରଣତ ସୋଭିଏତ୍ ୟୁନିଅନ୍ ଏବଂ ରୁଷର ରାଷ୍ଟ୍ରପତିମାନେ ୱୋମାନାଇଜର୍ସ ଭାବରେ ଜଣାଶୁଣା, କିନ୍ତୁ ଗୋରବା ସେପରି ନୁହଁନ୍ତି ବୋଲି କୁହାଯାଏ । ସେ କେବଳ ନିଜ ପତ୍ନୀଙ୍କ ପାଇଁ ଉତ୍ସର୍ଗୀକୃତ ଜୀବନ ଅତିବାହିତ କରିଥିଲେ। ସେ ମହିଳାମାନଙ୍କୁ ବହୁତ ସମ୍ମାନ କରୁଥିଲେ। କିଛି ବର୍ଷ ପୂର୍ବେ ତାଙ୍କ ପତ୍ନୀ ରାଇସା କର୍କଟ ରୋଗରେ ମୃତ୍ୟୁ ବରଣ କରିଥିଲେ।
ସେ ତାଙ୍କ ଜୀବନର ଶେଷ ଦଶନ୍ଧି ପର୍ୟ୍ୟନ୍ତ ଅନେକ ସାକ୍ଷାତକାର ଦେଇଥିଲେ । ସେ ବିଶ୍ୱସ୍ତରୀୟ ଘଟଣାଗୁଡ଼ିକ ଉପରେ ଖୋଲାଖୋଲି ମନ୍ତବ୍ୟ ଦେଉଥିଲେ। ୧୯୯୨ ରେ, ପରିବେଶ ସ୍ୱାର୍ଥକୁ ଆଗକୁ ନେବା ପାଇଁ ଏକ ବିଶ୍ୱ ପରିବେଶ ଏନଜିଓ ଗ୍ରୀନ୍ କ୍ରସ୍ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିଥିଲେ। ତାଙ୍କ ପଦ ଛାଡିବା ପରେ ଦୀର୍ଘ ସମୟ ପର୍ୟ୍ୟନ୍ତ ସେ ବିଦେଶୀ ନେତାଙ୍କ ସହ ସାକ୍ଷାତ କରି ଚାଲିଥିଲେ। ୨୦୧୧ ରେ, ଯେତେବେଳେ ତାଙ୍କୁ ୮୦ ବର୍ଷ ହୋଇଥିଲା, ଶାରନ୍ ଷ୍ଟୋନ୍ ଏବଂ କେଭିନ୍ ସ୍ପେସି ତାଙ୍କ ସମ୍ମାନାର୍ଥେ ଲଣ୍ଡନର ଆଲବର୍ଟ ହଲରେ ଏକ ମାରାଥନ୍ ଚାରିଟି ଇଭେଣ୍ଟ ଆୟୋଜନ କରିଥିଲେ। ତା’ପରେ ବିଲ୍ କ୍ଲିଣ୍ଟନ୍ ଏବଂ ବୋନୋଙ୍କ ସମେତ ଅନ୍ୟ ବଡ ବ୍ୟକ୍ତିତ୍ୱମାନେ ତାଙ୍କୁ ଶୁଭେଚ୍ଛା ଜଣାଇଲେ । ମସ୍କୋରୁ ବ୍ରିଟେନ ଏବଂ ଆମେରିକା ପର୍ୟ୍ୟନ୍ତ ତାଙ୍କର ଅନେକ ଘର, ଫ୍ଲାଟ ଏବଂ କୁଟିଜ୍ ଥିଲା ।ତାଙ୍କର ଅନେକ କମ୍ପାନୀ ଥିଲା । ଜର୍ମାନୀରେ, ତାଙ୍କର ଏକ ଚମତ୍କାର ଦୁର୍ଗଯୁକ୍ତ ବଙ୍ଗଳା ୨୭ ଏକର ଉପରେ ବାଭାରିଆର ପାହାଡ ଉପରେ ବ୍ୟାପିଛି, ଯେଉଁଠାରେ ସେ ପୂର୍ଣ୍ଣ ବିଳାସପୂର୍ଣ୍ଣ ଜୀବନ ବିତାଉଥିଲେ । ଆସନ୍ତୁ ଆପଣଙ୍କୁ କହିବା ଯେ ବିଳାସପୂର୍ଣ୍ଣ ଘରେ ୧୭ ଟି କୋଠରୀ ଅଛି ।
ତାଙ୍କ ନିକଟବର୍ତ୍ତୀ ଲୋକଙ୍କ ପରାମର୍ଶ ବିରୁଦ୍ଧରେ ଯାଇ ବଡ ପାଶ୍ଚାତ୍ୟ ବ୍ରାଣ୍ଡଗୁଡିକ ପାଇଁ ବିଜ୍ଞାପନରେ କାର୍ୟ୍ୟ କରିଥିଲେ ଏବଂ ତାଙ୍କ ଦାନ ପ୍ରତିଷ୍ଠାନ ପାଇଁ ପାଣ୍ଠି ସଂଗ୍ରହ କରିଥିଲେ। ସୂଚନାଯୋଗ୍ୟ ଯେ ତାଙ୍କର ଫାଉଣ୍ଡେସନ ସମଗ୍ର ବିଶ୍ୱରେ କାମ କରେ । ସୋଭିଏତ ସଂଘର ଅଧ୍ୟକ୍ଷ ପଦ ଛାଡ଼ିବା ପରେ ସେ ସାରା ବିଶ୍ୱରେ ଅନେକ ପୁରସ୍କାର ଓ ସମ୍ମାନ ପାଇଥିଲେ । ସେ ନୋବେଲ ଶାନ୍ତି ପୁରସ୍କାର ମଧ୍ୟ ପାଇଥିଲେ। ବହୁତ କମ୍ ଲୋକ ଜାଣନ୍ତି ଯେ ସେ ଦୁଇଟି ବାଣିଜ୍ୟିକ ସାହାଯ୍ୟରେ ମଧ୍ୟ କାମ କରିଥିଲେ । ଗୋଟିଏ ବିଜ୍ଞାପନ ପିଜା ହଟ ଏବଂ ଅନ୍ୟଟି ଅଷ୍ଟ୍ରିଆର ଫେଡେରାଲ ରେଳବାଇ ରୁ ଆସିଥିଲା । ଉଲ୍ଲେଖଥାଉ କି, ସେ ଫ୍ୟାଶନ ବ୍ରାଣ୍ଡ ଲୁଇ ଭ୍ୟୁଟନଙ୍କ ପାଇଁ ତାଙ୍କ ଫଟୋଗ୍ରାଫ ବ୍ୟବହାର କରିବାକୁ ଅନୁମତି ଦେଇଥିଲେ।