ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ଆଜି ସମସ୍ତେ ବିଶ୍ୱର ସର୍ବୋଚ୍ଚ ଶିଖର ମାଉଣ୍ଟ ଏଭରେଷ୍ଟକୁ ଜାଣନ୍ତି, କିନ୍ତୁ ବହୁତ କମ୍ ଲୋକ ଜାଣନ୍ତି ଯେ ଏହାର ପ୍ରକୃତ ନାମ କ’ଣ ଥିଲା, ଏହାକୁ କିଏ ଆବିଷ୍କାର କରିଥିଲା ଏବଂ କାହିଁକି ଏହାକୁ “ଏଭରେଷ୍ଟ” ନାମ ଦିଆଯାଇଥିଲା। ଏହି ଶିଖରକୁ ବ୍ରିଟିଶମାନେ ୧୯ ଶତାବ୍ଦୀରେ ଆବିଷ୍କାର କରିଥିଲେ, ଯେତେବେଳେ ଭାରତରେ “ଗ୍ରେଟ୍ ତ୍ରିକୋଣମିତି ସର୍ଭେ” ନାମରେ ଭୂମିର ଉଚ୍ଚତା ମାପ କାର୍ଯ୍ୟ ଚାଲିଥିଲା। ସେହି ସମୟରେ, ବ୍ରିଟିଶମାନେ ଏହି ଶିଖରକୁ “ପିକ୍ ଏକ୍ସଭି” ନାମ ଦେଇଥିଲେ କାରଣ ଏହା ନାମ ବିନା ଏକ ଉଚ୍ଚ ଶିଖର ଭାବରେ ଦେଖାଯାଉଥିଲା।
୧୮୫୨ ମସିହାରେ, ସର୍ଭେ ଦଳର ଜଣେ ପ୍ରତିଶ୍ରୁତିବଦ୍ଧ ଭାରତୀୟ ଗଣିତଜ୍ଞ ରାଧାନାଥ ସିକଦାର ପ୍ରଥମ ଥର ପାଇଁ ଗଣନା କରିଥିଲେ ଯେ ଏହି ଶିଖରଟି ବିଶ୍ୱର ସର୍ବୋଚ୍ଚ ଶିଖର। ଏହି ଖବର ବ୍ରିଟିଶ ଅଧିକାରୀମାନଙ୍କୁ ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ କରିଥିଲା, କାରଣ ଏହା ପୂର୍ବରୁ କାଞ୍ଚନଜଙ୍ଗାକୁ ସର୍ବୋଚ୍ଚ ଶିଖର ଭାବରେ ବିବେଚନା କରାଯାଉଥିଲା। ଏହା ପରେ, ବ୍ରିଟିଶ ଭାରତର ସର୍ବେକ୍ଷଣ ଜେନେରାଲ ଆଣ୍ଡ୍ରୁ ୱା, ତାଙ୍କର ପୂର୍ବତନ ଅଧିକାରୀ ସାର୍ ଜର୍ଜ ଏଭରେଷ୍ଟଙ୍କ ନାମରେ ଏହି ଶିଖରର ନାମକରଣ କରିବାକୁ ସୁପାରିଶ କରିଥିଲେ।
ମଜାଦାର କଥା ହେଉଛି ଯେ ସାର୍ ଜର୍ଜ ଏଭରେଷ୍ଟ ନିଜେ ଚାହୁଁ ନଥିଲେ ଯେ ଏହି ଶିଖରକୁ ତାଙ୍କ ନାମରେ ନାମିତ କରାଯାଉ। ସେ ବିଶ୍ୱାସ କରୁଥିଲେ ଯେ ସ୍ଥାନୀୟ ଭାଷାରେ ଏହି ନାମ ଗ୍ରହଣ କରାଯିବା ଉଚିତ। କିନ୍ତୁ ଏହା ସତ୍ତ୍ୱେ, ୧୮୬୫ ମସିହାରେ, ରୟାଲ୍ ଭୌଗୋଳିକ ସମାଜ ଏହାକୁ ଆନୁଷ୍ଠାନିକ ଭାବରେ ମାଉଣ୍ଟ ଏଭରେଷ୍ଟ ନାମକରଣ କରିଥିଲା। ଆଜି ମଧ୍ୟ, ନେପାଳରେ, ଏହାକୁ ସାଗରମାଥା କୁହାଯାଏ, ଯାହାର ଅର୍ଥ “ଆକାଶର ଶିଖର”, ଯେତେବେଳେ ତିବ୍ଦତରେ ଏହାର ନାମ ଚୋମୋଲୁଙ୍ଗମା, ଯାହାର ଅର୍ଥ “ବିଶ୍ୱର ମାତା”। କିନ୍ତୁ ବ୍ରିଟିଶମାନଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ଦିଆଯାଇଥିବା ନାମ “ଏଭରେଷ୍ଟ”, ସମଗ୍ର ବିଶ୍ୱରେ ସର୍ବାଧିକ ସ୍ୱୀକୃତ।
ମାଉଣ୍ଟ ଏଭରେଷ୍ଟ କେବଳ ଏକ ପର୍ବତ ନୁହେଁ, ବରଂ ଏହା ପୃଥିବୀର ସର୍ବୋଚ୍ଚ ଶିଖର। ଏହାର ଉଚ୍ଚତା ୮,୮୪୮.୮୬ ମିଟର, ଅର୍ଥାତ୍ ପ୍ରାୟ ୨୯,୦୩୧ ଫୁଟ। ଏହା ନେପାଳ ଏବଂ ଚୀନ (ତିବ୍ଦତ) ସୀମାରେ ଅବସ୍ଥିତ। ନେପାଳରେ ଏହାକୁ ସାଗରମାଥା କୁହାଯାଏ, ମାଉଣ୍ଟ ଏଭରେଷ୍ଟର ଉଚ୍ଚତା ଏହାକୁ ବିଶ୍ୱ ପାଇଁ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର କରିଥାଏ, କାରଣ ପୃଥିବୀରେ ଏହାଠାରୁ ଉଚ୍ଚ କିଛି ନାହିଁ। ଏହି ଶିଖର ସାରା ବିଶ୍ୱର ପର୍ବତାରୋହୀଙ୍କ ସ୍ୱପ୍ନ। ପ୍ରତିବର୍ଷ ହଜାର ହଜାର ଲୋକ ଏହାକୁ ଜୟ କରିବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରନ୍ତି, କିନ୍ତୁ ଏହି ଯାତ୍ରା ସହଜ ନୁହେଁ। ଏଭରେଷ୍ଟ ଚଢ଼ିବା ମଧ୍ୟ ଘାତକ ହୋଇପାରେ, କାରଣ ସେଠାରେ ଅମ୍ଳଜାନ ବହୁତ କମ୍ ଥାଏ, ତାପମାତ୍ରା ଶୂନ୍ୟ ତଳେ ରହିଥାଏ, ତୁଷାରପାତ ହୁଏ ଏବଂ ବରଫ ଫାଟ ଜୀବନ ନେଇପାରେ।