ବ୍ରସେଲ୍ସ: ଜାତିସଂଘ ବିକାଶ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ (ୟୁଏନ୍ଡିପି) ଦ୍ୱାରା ପ୍ରକାଶିତ ଏକ ନୂତନ ରିପୋର୍ଟ ଅନୁଯାୟୀ, ମାନବ ବିକାଶ ପ୍ରଗତି ଅଭୂତପୂର୍ବ ହାରରେ ହ୍ରାସ ପାଉଛି । ତେବେ ଏହି ରିପୋର୍ଟ ଦର୍ଶାଉଛି ଯେ କିପରି କୃତ୍ରିମ ବୁଦ୍ଧିମତ୍ତା (ଏଆ) ଅଭିବୃଦ୍ଧିକୁ ପୁନଃଉତ୍ପାଦନ କରିପାରିବ । ସିଧାସଳଖ କହିଲେ ୨୦୨୪ରେ ବିଶ୍ୱ ବିକାଶର ଅଗ୍ରଗତି ମନ୍ଥର ହୋଇଥିବା ସମ୍ପର୍କରେ ଏହି ରିପୋର୍ଟ ସୂଚନା ଦେଉଛି । ଯଦି ଏହି ପ୍ରକ୍ରିୟାକୁ ଧ୍ୟାନର ସହ ଅନୁଧ୍ୟାନ କରାଯାଏ ତେବେ ଆଗାମୀ ବର୍ଷଗୁଡ଼ିକରେ ବିଶ୍ୱସ୍ତରରେ ବିକାଶ ଆହୁରି ହ୍ରାସ ପାଇପାରେ ବୋଲି ଆଶଙ୍କା ସୃଷ୍ଟି କରିଛି । ମିଳିତ ଜାତିସଂଘ ବିକାଶ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ପକ୍ଷରୁ ଆଜି ପ୍ରକାଶିତ ବାର୍ଷିକ ମାନବ ବିକାଶ ସୂଚକାଙ୍କ ରିପୋର୍ଟରୁ ଏହା ସ୍ପଷ୍ଟ ହୋଇଛି । ଏତଦ୍ବ୍ୟତୀତ ରିପୋର୍ଟରେ ଦର୍ଶାଯାଇଛି ଯେ, ୨୦୨୩ ସୁଦ୍ଧା କୋଭିଡ୍-୧୯ ମହାମାରୀ ପରେ ବିକାଶ ସ୍ଥିତିରେ ସୁଧାର ଆସିଥିଲେ ମଧ୍ୟ ଆୟୁଷ ଓ ଆୟ ଅଭିବୃଦ୍ଧି ଅଟକି ରହିବା ସହ ସଂଘର୍ଷ ସଂଖ୍ୟା ବୃଦ୍ଧି ପାଉଥିବାରୁ ପୁନରୁଦ୍ଧାର ଏବେ ଗତି ହରାଉଛି ।
ୟୁଏନ୍ଡ଼ିପି ମୁଖ୍ୟ ଆଚିମ୍ ଷ୍ଟେନର ଚେତାବନୀ ଦେଇଛନ୍ତି ଯେ, ଏହି ଅସ୍ଥିର ମାନ୍ଦାବସ୍ଥା ମାନବ ବିକାଶକୁ ଦଶନ୍ଧି ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ହ୍ରାସ କରିପାରେ, ଯାହା ବିଶ୍ୱକୁ କମ୍ ସୁରକ୍ଷିତ, ଅଧିକ ବିଭାଜିତ ଏବଂ ଅର୍ଥନୈତିକ ଏବଂ ପରିବେଶଗତ ସମସ୍ୟା ପାଇଁ ଅଧିକ ଅସୁରକ୍ଷିତ କରିପାରେ । ଆମେରିକା ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଡୋନାଲ୍ଡ ଟ୍ରମ୍ପଙ୍କ ନେତୃତ୍ୱରେ ଆମେରିକା ନେତୃତ୍ୱାଧୀନ ଅନେକ ଦେଶ ନିକଟରେ ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ସହାୟତା ହ୍ରାସ କରିବା ପ୍ରଭାବକୁ ଆହୁରି ଗମ୍ଭୀର କରିବା ଦିଗରେ ଖୋରାକ୍ ଯୋଗାଇଛି । କରୋନା ପରେ ଯେଉଁଠି ବିକାଶ ଅଧିକ ରହିବା ନେଇ ଆଶା କରାଯାଉଥିଲା, ସେଠାରେ ଏହି ରିପୋର୍ଟ କିନ୍ତୁ ଆକଳନ କରାଯାଇଥିବା ବିଶ୍ୱ ମାନବ ବିକାଶରେ ସାମାନ୍ୟ ବୃଦ୍ଧି ୧୯୯୦ ପରଠାରୁ ସବୁଠାରୁ କମ୍ ବୋଲି ଦର୍ଶାଉଛି । ଜାତିସଂଘ ବିକାଶ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ରିପୋର୍ଟ ଅନୁଯାୟୀ, ମାନବ ବିକାଶ ପ୍ରଗତି ୩୫ ବର୍ଷର ସର୍ବନିମ୍ନ ସ୍ତରରେ ପହଞ୍ଚିଛି । ବିଶ୍ୱସ୍ତରୀୟ ସର୍ଭେ ଅନୁଯାୟୀ, ନିମ୍ନ ଏବଂ ମଧ୍ୟମ ମାନବ ବିକାଶ ସୂଚକାଙ୍କ ଥିବା ଦେଶଗୁଡ଼ିକରେ, ୭୦% ଲୋକ ଆଶା କରନ୍ତି ଯେ ଏଆଇ ସେମାନଙ୍କର ଉତ୍ପାଦକତା ବୃଦ୍ଧି କରିବ ଏବଂ ଦୁଇ-ତୃତୀୟାଂଶ ଆଶା କରନ୍ତି ଯେ ଆଗାମୀ ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ଶିକ୍ଷା, ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ କିମ୍ବା କାର୍ଯ୍ୟ କ୍ଷେତ୍ରରେ ଏଆଇ ବ୍ୟବହାର କରାଯିବ ।
୨୦୨୫ ମାନବ ବିକାଶ ରିପୋର୍ଟ – “ଏ ମ୍ୟାଟର ଅଫ୍ ଚଏସ୍: ପିପୁଲ୍ ଆଣ୍ଡ୍ ପସିବିଲିଟିଜ୍ ଇନ୍ ଦି ଏଜ୍ ଅଫ୍ ଆର୍ଟଫିସିଆଲ୍ ଇଣ୍ଟେଲିଜେନ୍ସ (ଏଆଇ) “ମାନବ ବିକାଶ ସୂଚକାଙ୍କ (ଏଚ୍ଡିଆଇ) ଭାବରେ ଜଣାଶୁଣା ବିଭିନ୍ନ ସୂଚକରେ ବିକାଶ ପ୍ରଗତି ବିଶ୍ଳେଷଣ କରେ, ଯେଉଁଥିରେ ଆୟ ସ୍ତର ସହିତ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ଏବଂ ଶିକ୍ଷା କ୍ଷେତ୍ରରେ ସଫଳତା ମଧ୍ୟ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ । ଅନ୍ୟପକ୍ଷେ ବିଶ୍ୱ ଅଭିବୃଦ୍ଧିରେ ହ୍ରାସର ଚିନ୍ତାଜନକ ହାର ବ୍ୟତୀତ, ରିପୋର୍ଟରେ ଧନୀ ଏବଂ ଗରିବ ଦେଶମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ବଢ଼ୁଥିବା ଅସମାନତା ଦେଖିବାକୁ ମିଳିଛି । ବିଶ୍ୱ ଚାପ ଯୋଗୁଁ ବିକାଶର ପାରମ୍ପରିକ ପଥ ସଙ୍କୁଚିତ ହେଉଥିବାରୁ, ବିଶ୍ୱକୁ ଏହାର ଦୀର୍ଘକାଳୀନ ପ୍ରଗତି ସ୍ଥଗିତାଦେଶରୁ ବାହାର କରିବା ପାଇଁ ନିର୍ଣ୍ଣାୟକ ପଦକ୍ଷେପ ଆବଶ୍ୟକ ବୋଲି ରିପୋର୍ଟରେ ପରାମର୍ଶ ଦିଆଯାଇଛି । ରିପୋର୍ଟରେ ଏଆଇ’କୁ ନେଇ ବଢ଼ୁଥିବା ଚିନ୍ତା ସମ୍ପର୍କରେ ମୁଖ୍ୟତଃ ତିନୋଟି ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ କ୍ଷେତ୍ର ଉଲ୍ଲେଖ କରାଯାଇଛି । ପ୍ରଥମତଃ ଏପରି ଏକ ଅର୍ଥନୀତି ଗଠନ କରାଯିବା ଉଚିତ୍ ଯେଉଁଠାରେ ଲୋକମାନେ ଏଆଇ ସହିତ ପ୍ରତିଯୋଗିତା କରିବା ପରିବର୍ତ୍ତେ ସହଯୋଗ କରିବେ । ଦ୍ୱିତୀୟତଃ ନିଯୁକ୍ତି ଡିଜାଇନ୍ ଠାରୁ ନିୟୋଜନ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ, ସମଗ୍ର ଏଆଇ ଜୀବନଚକ୍ରରେ ମାନବ ଏଜେନ୍ସିକୁ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ କରାଯିବା ଉଚିତ୍ । ତୃତୀୟତଃ ଏକବିଂଶ ଶତାବ୍ଦୀର ଚାହିଦା ପୂରଣ କରିବା ପାଇଁ ଶିକ୍ଷା ଏବଂ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ବ୍ୟବସ୍ଥାର ଆଧୁନିକୀକରଣ କରାଯିବା ଉଚିତ୍ ।