କେରଳ: ନ୍ୟାୟିକ ନିଷ୍ପତ୍ତିରେ ଏଆଇ ବ୍ୟବହାରକୁ ନେଇ କେରଳ ହାଇକୋର୍ଟର ବଡ ଘୋଷଣା । କେରଳ ହାଇକୋର୍ଟ ରାଜ୍ୟର ଜିଲ୍ଲା ନ୍ୟାୟପାଳିକା ଦ୍ୱାରା କୃତ୍ରିମ ବୁଦ୍ଧିମତ୍ତା (ଏଆଇ) ଉପକରଣର ବ୍ୟବହାରକୁ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରିବା ପାଇଁ ଏକ ନୀତି ପ୍ରକାଶ କରିଛି। ଏହି ନୀତି ନ୍ୟାୟିକ ନିଷ୍ପତ୍ତି ଗ୍ରହଣ କିମ୍ବା ଆଇନଗତ ଯୁକ୍ତି ପାଇଁ ଏଆଇ ବ୍ୟବହାରକୁ ଦୃଢ଼ ଭାବରେ ନିଷିଦ୍ଧ କରେ, ଯାହାର ଲକ୍ଷ୍ୟ ଏହି ପ୍ରକାରର ପ୍ରଯୁକ୍ତିର ଦାୟିତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଏବଂ ନୈତିକ ପ୍ରୟୋଗକୁ ସୁନିଶ୍ଚିତ କରିବ।
‘ଜିଲ୍ଲା ନ୍ୟାୟପାଳିକାରେ କୃତ୍ରିମ ବୁଦ୍ଧିମତ୍ତା ଉପକରଣ ବ୍ୟବହାର ସମ୍ପର୍କରେ ନୀତି’ ଶୀର୍ଷକ ଏହି ନୀତିରେ ଏଆଇ ଉପକରଣଗୁଡ଼ିକୁ ସହାୟକ ଉପକରଣ ଭାବରେ କଡ଼ାକଡ଼ି ବ୍ୟବହାର କରିବାକୁ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ଦିଆଯାଇଛି। ଏଥିରେ ସ୍ପଷ୍ଟ ଭାବରେ କୁହାଯାଇଛି ଯେ ଏଆଇକୁ ନିଷ୍କର୍ଷ, ରିଲିଫ୍, ଆଦେଶ କିମ୍ବା ନିଷ୍ପତ୍ତିରେ ପହଞ୍ଚିବା ପାଇଁ ବ୍ୟବହାର କରାଯିବ ନାହିଁ ଏଥିସହିତ ଏହା ଉପରେ ଗୁରୁତ୍ୱାରୋପ କରାଯାଇଛି ଯେ ନ୍ୟାୟିକ ଦାୟିତ୍ୱ କେବଳ ମାନବ ବିଚାରପତିଙ୍କ ଉପରେ ନିର୍ଭର କରେ। “ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ହେଉଛି ଏକ ଦାୟିତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଉପାୟରେ ଏଆଇ ବ୍ୟବହାରକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିବା, ଯେତେବେଳେ ଏହା କେବେବି ନ୍ୟାୟିକ ଯୁକ୍ତିର ବିକଳ୍ପ ହେବ ନାହିଁ,” ନୀତି ଡକ୍ୟୁମେଣ୍ଟରେ ଉଲ୍ଲେଖ କରାଯାଇଛି।
କେରଳର ସମସ୍ତ ଜିଲ୍ଲା ବିଚାରପତି, ନ୍ୟାୟିକ କର୍ମଚାରୀ, ଇଣ୍ଟର୍ନ ଏବଂ ଆଇନ କ୍ଲର୍କଙ୍କ ପାଇଁ ପ୍ରଯୁଜ୍ୟ, ଏହି ନୀତି ସ୍ଥାନ କିମ୍ବା ସମୟ ନିର୍ବିଶେଷରେ ବ୍ୟକ୍ତିଗତ, କୋର୍ଟ-ମାଲିକାନା, କିମ୍ବା ତୃତୀୟ-ପକ୍ଷ ଡିଭାଇସଗୁଡ଼ିକରେ ଏଆଇ ବ୍ୟବହାରକୁ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରେ। ଏହା ସମସ୍ତ ଏଆଇ ଉପକରଣଗୁଡ଼ିକୁ କଭର କରେ, ଯେଉଁଥିରେ ଜେନେରେଟିଭ୍ ଏଆଇ (ଯେପରିକି ଚାଟ୍ଜିପିଟି, ଜେମିନି, କୋପାଇଲଟ୍, ଡିପସିକ୍) ଏବଂ ଏଆଇ-ଆଧାରିତ ଆଇନଗତ ଗବେଷଣା ଡାଟାବେସ୍ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ। ନୀତିରେ ଗୁରୁତ୍ୱ ଦିଆଯାଇଛି ଯେ ଏଆଇ ଉପକରଣଗୁଡ଼ିକୁ ସ୍ୱଚ୍ଛତା, ନିରପେକ୍ଷତା, ଦାୟିତ୍ୱ ଏବଂ ଗୋପନୀୟତା ସହିତ ବ୍ୟବହାର କରାଯିବା ଉଚିତ।
ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ପ୍ରମୁଖ ପ୍ରତିବନ୍ଧକଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରେ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ:
୧. ଅନୁମୋଦିତ ଉପକରଣ ବ୍ୟତୀତ କୌଣସି କ୍ଲାଉଡ୍-ଆଧାରିତ ଏଆଇ ଉପକରଣ ନାହିଁ
୨. କଠୋର ମାନବ ତଦାରଖ ଏବଂ ଏଆଇ ଆଉଟପୁଟ୍ର ଯାଞ୍ଚ (ଅନୁବାଦ ସମେତ)
୩. ସମସ୍ତ ଏଆଇ ବ୍ୟବହାର ମାମଲାରେ ବିସ୍ତୃତ ଅଡିଟ୍ ବଜାୟ ରଖିବାକୁ ପଡିବ।
୪. ଏଆଇର ନୈତିକ, ଆଇନଗତ ଏବଂ ବୈଷୟିକ ଦିଗଗୁଡ଼ିକରେ ବାଧ୍ୟତାମୂଳକ ତାଲିମ।
କେରଳ ହାଇକୋର୍ଟ ଚେତାବନୀ ଦେଇଛନ୍ତି ଯେ ଏଆଇ ନୀତିର ଯେକୌଣସି ଉଲ୍ଲଂଘନ ନ୍ୟାୟିକ ଆଚରଣକୁ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରୁଥିବା ବିଦ୍ୟମାନ ନିୟମ ଅନୁଯାୟୀ ଶୃଙ୍ଖଳାଗତ କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ ଗ୍ରହଣ କରିପାରିବ। ଏହା ସମସ୍ତ ଜିଲ୍ଲା ବିଚାରପତି ଏବଂ ମୁଖ୍ୟ ନ୍ୟାୟିକ ମାଜିଷ୍ଟ୍ରେଟଙ୍କୁ ନିର୍ଦ୍ଦେଶାବଳୀ ପ୍ରସାରିତ କରିବାକୁ ଏବଂ ପ୍ରତ୍ୟେକ ସ୍ତରରେ କଡ଼ା ଅନୁପାଳନ ସୁନିଶ୍ଚିତ କରିବାକୁ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ଦେଇଛି। ଶାସନ ଏବଂ ଆଇନରେ ଏଆଇର ନୈତିକ ସୀମା ଉପରେ ବଢ଼ୁଥିବା ବିଶ୍ୱସ୍ତରୀୟ ଆଲୋଚନା ମଧ୍ୟରେ କେରଳ ହାଇକୋର୍ଟର ଏହି ପଦକ୍ଷେପ ଆସିଛି, ଯାହା ଅନ୍ୟ ରାଜ୍ୟ ଏବଂ ନ୍ୟାୟିକ ସଂସ୍ଥାଗୁଡ଼ିକ ପାଇଁ ଅନୁସରଣ କରିବା ପାଇଁ ଏକ ଉଦାହରଣ ସୃଷ୍ଟି କରିଛି।
