ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ଏକ ଐତିହାସିକ ସାହିତ୍ୟିକ ମୁହୂର୍ତ୍ତରେ, ଲେଖିକା, କର୍ମୀ ଏବଂ ଓକିଲ ବାନୁ ମୁସ୍ତାକ ତାଙ୍କର କ୍ଷୁଦ୍ର ଗଳ୍ପ ସଂଗ୍ରହ ‘ହାର୍ଟ ଲ୍ୟାମ୍ପ’ ପାଇଁ £୫୦,୦୦୦ର ସମ୍ମାନଜନକ ଆନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ବୁକର ପୁରସ୍କାର ଜିତିଥିବା ପ୍ରଥମ କନ୍ନଡ ଲେଖକ ହୋଇଛନ୍ତି। ଲଣ୍ଡନର ଟେଟ୍ ମଡର୍ଣ୍ଣରେ ଆୟୋଜିତ ଏକ ଚମତ୍କାର ଉତ୍ସବରେ ଏହି ପୁରସ୍କାର ଘୋଷଣା କରାଯାଇଥିଲା, ଯେଉଁଠାରେ ମୁସ୍ତାକ କନ୍ନଡରୁ ଇଂରାଜୀରେ ଏହି କୃତିକୁ ଅନୁବାଦ କରିଥିବା ଦୀପା ଭାସ୍ତିଙ୍କ ସହିତ ଏହି ସମ୍ମାନ ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ। ମୁସ୍ତାକ ତାଙ୍କ ବିଜୟକୁ ବିବିଧତା ଏବଂ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତିର ବିଜୟ ଭାବରେ ବର୍ଣ୍ଣନା କରିବା ସହ ଆଞ୍ଚଳିକ ଏବଂ ଅଣପ୍ରତିନିଧିତ୍ୱିତ ଭାଷାଗୁଡ଼ିକର ସ୍ୱରକୁ ପାଳନ କରିଥିଲେ।
ଏହି ପ୍ରସିଦ୍ଧ ସଂଗ୍ରହରେ ୧୨ଟି ଆକର୍ଷଣୀୟ ଛୋଟ କାହାଣୀ ରହିଛି, ପ୍ରତ୍ୟେକଟି ଦକ୍ଷିଣ ଭାରତରେ ପୁରୁଷପ୍ରଧାନ ସମ୍ପ୍ରଦାୟରେ ଯାତ୍ରା କରୁଥିବା ମହିଳାମାନଙ୍କର ସ୍ଥିରତା, ବୁଦ୍ଧି ଏବଂ ନୀରବ ବିଦ୍ରୋହ ଉପରେ ଆଲୋକପାତ କରେ। ଏକ ସମୃଦ୍ଧ ମୌଖିକ କାହାଣୀ କହିବା ଐତିହ୍ୟକୁ ଆଙ୍କି, ଏହି ପୁସ୍ତକ ଦୈନନ୍ଦିନ ଜୀବନର ସ୍ପଷ୍ଟ, ଭାବପ୍ରବଣ ପ୍ରତିଧ୍ୱନିତ ଚିତ୍ର ଆଙ୍କିଥାଏ। ଛଅଟି ଆନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ଶୀର୍ଷକ ତାଲିକାରୁ ମନୋନୀତ, ହାର୍ଟ ଲ୍ୟାମ୍ପ ଏହାର “ମଜାଦାର, ସ୍ପଷ୍ଟ, କଥାବାର୍ତ୍ତା, ମର୍ମସ୍ପର୍ଶୀ ଏବଂ ଉତ୍ସାହଜନକ” ବର୍ଣ୍ଣନା ଶୈଳୀ ସହିତ ଜୁରିଙ୍କୁ ଜିତିଛି, ଯାହା ଉଷ୍ମତା ଏବଂ ଅବିଚଳିତ ସଚ୍ଚୋଟତା ସହିତ ପାରିବାରିକ ଗତିଶୀଳତା ଏବଂ ସାମାଜିକ ଉତ୍ତେଜନାକୁ ନିପୁଣ ଭାବରେ ଅନୁସନ୍ଧାନ କରେ।
ସଂକ୍ଷିପ୍ତ ତାଲିକାରେ ଥିବା ଅନ୍ୟ ପାଞ୍ଚଟି ପୁସ୍ତକ ମଧ୍ୟରେ ରହିଛି ବାର୍ବାରା ଜେ. ହାଭଲ୍ୟାଣ୍ଡଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ଡେନିସରୁ ଅନୁବାଦିତ ସୋଲଭେଜ୍ ବଲ୍ଲେଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ଲିଖିତ ‘ଅନ୍ ଦି କ୍ୟାଲକୁଲେସନ ଅଫ୍ ଭଲ୍ୟୁମ୍ I’; ହେଲେନ୍ ଷ୍ଟିଭେନସନଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ଫରାସୀରୁ ଅନୁବାଦିତ ଭିନସେଣ୍ଟ ଡେଲେକ୍ରୋଇକ୍ସଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ଲିଖିତ ‘ସ୍ମଲ୍ ବୋଟ୍’; ଆସା ୟୋନେଡାଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ଜାପାନୀରୁ ଅନୁବାଦିତ ହିରୋମି କାୱାକାମିଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ଲିଖିତ ‘ଅଣ୍ଡର ଦି ଆଇ ଅଫ୍ ଦି ବିଗ୍ ବାର୍ଡ’; ସୋଫି ହ୍ୟୁଜ୍ସଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ଇଟାଲୀୟରୁ ଅନୁବାଦିତ ଭିନସେଞ୍ଜୋ ଲାଟ୍ରୋନିକୋଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ଲିଖିତ ‘ପର୍ଫେକ୍ସନ୍’; ଏବଂ ମାର୍କ ହଚିନସନଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ଫରାସୀରୁ ଅନୁବାଦିତ ଆନ୍ ସେରେଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ଲିଖିତ ‘ଏ ଲେଓପାର୍ଡ-ସ୍କିନ୍ ହ୍ୟାଟ୍’। ପ୍ରତ୍ୟେକ ସଂକ୍ଷିପ୍ତ ତାଲିକାଭୁକ୍ତ ଶୀର୍ଷକକୁ ଜିବିପି ୫,୦୦୦ ପୁରସ୍କାର ପ୍ରଦାନ କରାଯାଏ, ଯାହା ଲେଖକ ଏବଂ ଅନୁବାଦକଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ବାଣ୍ଟି ଦିଆଯାଏ, ଏବଂ ବିଜୟୀ ପୁରସ୍କାର ଟଙ୍କା ମୁସ୍ତାକ ଏବଂ ଭାଷ୍ଟିଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ବଣ୍ଟାଯାଏ, ଯେଉଁମାନେ ପ୍ରତ୍ୟେକ ଜିବିପି ୨୫,୦୦୦ ପାଆନ୍ତି।
୭୭ ବର୍ଷୀୟ ବାନୁ ମୁସ୍ତାକ ହେଉଛନ୍ତି ପ୍ରଥମ କନ୍ନଡ ଲେଖିକା ଯିଏ ସର୍ବୋତ୍ତମ ଇଂରାଜୀ ଅନୁବାଦିତ କାଳ୍ପନିକ ପୁସ୍ତକ ପାଇଁ ବାର୍ଷିକ ବୁକର ପୁରସ୍କାର ଜିତିଛନ୍ତି। ଜଣେ ପ୍ରସିଦ୍ଧ ସାହିତ୍ୟିକ, ମୁସ୍ତାକ ମହିଳା ଅଧିକାରର ତାଙ୍କର ଶକ୍ତିଶାଳୀ ସମର୍ଥନ ଏବଂ ସାମାଜିକ ଏବଂ ଧାର୍ମିକ ବୈଷମ୍ୟକୁ ଚ୍ୟାଲେଞ୍ଜ କରୁଥିବା ତାଙ୍କର ଆଇନଗତ ସକ୍ରିୟତା ପାଇଁ ସମାନ ଭାବରେ ଜଣାଶୁଣା। ତାଙ୍କର ଲେଖା ସାହସିକ ଭାବରେ ଅନୁସନ୍ଧାନ କରେ ଯେ ଧର୍ମ, ରାଜନୀତି ଏବଂ ସମାଜ ପ୍ରାୟତଃ ମହିଳାମାନଙ୍କଠାରୁ କିପରି ନିର୍ବିବାଦ ଆଜ୍ଞାପାଳନ ଦାବି କରନ୍ତି, ଯାହା ପ୍ରାୟତଃ ପଦ୍ଧତିଗତ ନିଷ୍ଠୁରତା ଆଡ଼କୁ ନେଇଯାଏ। ତାଙ୍କ ସ୍ୱର ଦୀର୍ଘ ସମୟ ଧରି ସୀମାନ୍ତ ବର୍ଗର ଲୋକଙ୍କ ସହିତ ପ୍ରତିଧ୍ୱନିତ ହୋଇଛି, ବିଶେଷକରି ବାସ୍ତବ-ବିଶ୍ୱ ସଂଘର୍ଷକୁ ପ୍ରତିଫଳିତ କରୁଥିବା କାହାଣୀ ମାଧ୍ୟମରେ।
ମୁସ୍ତାକଙ୍କ ସାହିତ୍ୟିକ ଯାତ୍ରା ତାଙ୍କ ସ୍କୁଲ ଜୀବନରେ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା ଯେତେବେଳେ ସେ ତାଙ୍କର ପ୍ରଥମ ଛୋଟ ଗଳ୍ପ ଲେଖିଥିଲେ। ତଥାପି, ୨୬ ବର୍ଷ ବୟସରେ ତାଙ୍କର ପ୍ରଥମ କାହାଣୀ ଲୋକପ୍ରିୟ କନ୍ନଡ ପତ୍ରିକା ପ୍ରଜାମାତାରେ ପ୍ରକାଶିତ ହେବା ପରେ ତାଙ୍କ ଲେଖା ସାଧାରଣ ଦୃଷ୍ଟି ଆକର୍ଷଣ କରିଥିଲା। ଏକ ବଡ଼ ମୁସଲିମ ପରିବାରରେ ବଢ଼ିବା ପରେ, ସେ ତାଙ୍କ ପିତାଙ୍କଠାରେ ଏକ ଦୃଢ଼ ସମର୍ଥକ ପାଇଥିଲେ, ବିଶେଷକରି ତାଙ୍କ ସ୍କୁଲର ସ୍ୱେଚ୍ଛାଚାରୀ ସ୍ୱଭାବ ବିରୁଦ୍ଧରେ ତାଙ୍କର ପ୍ରତିରୋଧ ସମୟରେ।
କର୍ଣ୍ଣାଟକର ପ୍ରଗତିଶୀଳ ସାହିତ୍ୟ ଆନ୍ଦୋଳନ ଦ୍ୱାରା ଗଭୀର ଭାବରେ ପ୍ରଭାବିତ ହୋଇ, ମୁସ୍ତାକ ବନ୍ଦାୟ ସାହିତ୍ୟ ଆନ୍ଦୋଳନରେ ସକ୍ରିୟ ଭାବରେ ସାମିଲ ହୋଇଥିଲେ ଜାତି ଏବଂ ଶ୍ରେଣୀ ନିର୍ଯାତନା ବିରୁଦ୍ଧରେ ଏକ ସାହିତ୍ୟିକ ବିଦ୍ରୋହ। ତାଙ୍କର କାର୍ଯ୍ୟରେ ଛଅଟି କ୍ଷୁଦ୍ର ଗଳ୍ପ ସଂଗ୍ରହ, ଗୋଟିଏ ଉପନ୍ୟାସ, ଗୋଟିଏ ପ୍ରବନ୍ଧ ସଂଗ୍ରହ ଏବଂ ଏକ କବିତା ସଂକଳନ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ। ସେ କର୍ଣ୍ଣାଟକ ସାହିତ୍ୟ ଏକାଡେମୀ ପୁରସ୍କାର ଏବଂ ଦାନ ଚିନ୍ତାମଣି ଆଟିମାବ୍ବେ ପୁରସ୍କାର ଭଳି ଉଲ୍ଲେଖନୀୟ ସ୍ୱୀକୃତି ପାଇଛନ୍ତି। ତାଙ୍କର ପ୍ରାରମ୍ଭିକ କାହାଣୀଗୁଡ଼ିକ ୨୦୧୩ ସଂଗ୍ରହ “ହସିନା ମତ୍ଥୁ ଇଥାରା କାଠେଗାଲୁ” ରେ ସଂକଳିତ ହୋଇଥିଲା, ଯେତେବେଳେ ତାଙ୍କର ସାମ୍ପ୍ରତିକ କୃତି, ହେନୁ ହାଡିନା ସ୍ୱୟଂବର, ୨୦୨୩ ରେ ପ୍ରକାଶିତ ହୋଇଥିଲା।