ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ପୂର୍ବତନ ଆଇପିଏଲ ଅଧ୍ୟକ୍ଷ ଲଳିତ ମୋଦିଙ୍କ ସମ୍ପର୍କରେ ଏକ ଖବର ଆସିଛି। ଲଳିତ ମୋଦି ଲଣ୍ଡନସ୍ଥିତ ଭାରତୀୟ ହାଇକମିଶନରେ ତାଙ୍କର ଭାରତୀୟ ପାସପୋର୍ଟ ସମର୍ପଣ କରିଛନ୍ତି। ଏହା ପରେ ସେ ଏକ ଛୋଟ ଦେଶ ଭାନୁଆଟୁର ନାଗରିକତା ଗ୍ରହଣ କରିଛନ୍ତି। ଏହା ବୈଦେଶିକ ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟ ଦ୍ୱାରା ମଧ୍ୟ ନିଶ୍ଚିତ କରାଯାଇଛି। ଏହି ଖବରରେ କୁହାଯାଇଛି ଯେ ଲଳିତ ମୋଦି ସେଠାରେ ଏକ ବଡ଼ ନିବେଶ କରି ଭାନୁଆଟୁର ସୁବର୍ଣ୍ଣ ପାସପୋର୍ଟ ମଧ୍ୟ ହାସଲ କରିଛନ୍ତି, ଯାହା ପରେ ସେ ପ୍ରାୟ ୧୧୩ଟି ଦେଶରେ ଭିସା ମୁକ୍ତ ପ୍ରବେଶ କରିପାରିବେ। ଏବେ ପ୍ରଶ୍ନ ହେଉଛି, ଆପଣ ଅନେକ ପ୍ରକାରର ପାସପୋର୍ଟ ବିଷୟରେ ଶୁଣିଥିବେ, କିନ୍ତୁ ଏହି ଗୋଲ୍ଡେନ ପାସପୋର୍ଟ କ’ଣ? ଏହା କିପରି ହାସଲ କରାଯାଇପାରିବ? ଏହାର ବିଶେଷତ୍ୱ କ’ଣ? ଆମେ ଏହି ଲେଖାରେ ଏହା ଜାଣିବା। ବିଶ୍ୱର ଅନେକ ଦେଶରେ ନାଗରିକତା ହାସଲ ପାଇଁ ନିୟମ ତିଆରି ହୋଇଛି, କିନ୍ତୁ କିଛି ଦେଶ ଏପରି ଅଛି ଯେଉଁମାନେ ସେମାନଙ୍କର ନାଗରିକତା ବିକ୍ରି କରନ୍ତି। ଏହି ଦେଶଗୁଡ଼ିକରେ ନିବେଶ କିମ୍ବା ସମ୍ପତ୍ତି କ୍ରୟ କରି ଯେକୌଣସି ବ୍ୟକ୍ତି ନାଗରିକତା ହାସଲ କରିପାରିବେ। ଏହିପରି ଭାବରେ ଏହି ଦେଶଗୁଡ଼ିକ ନିବେଶ ମାଧ୍ୟମରେ ଆର୍ଥିକ ବିକାଶକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରନ୍ତି। ଭାନୁଆଟୁ ଭଳି ପ୍ରାୟ ୨୦ଟି ଦେଶ ‘ନିବେଶ ଦ୍ୱାରା ନାଗରିକତା’ (ସିବିଆଇ) କିମ୍ବା ‘ଗୋଲ୍ଡେନ ପାସପୋର୍ଟ’ ଭଳି କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ଚଲାଉଛି। ଏହି ଦେଶଗୁଡ଼ିକରେ ନିବେଶ ମାଧ୍ୟମରେ ନାଗରିକତା ମିଳିପାରିବ।
ଲଳିତ ମୋଦି ଭାନୁଆଟୁର ନାଗରିକତା ଗ୍ରହଣ କରିଛନ୍ତି, ଯାହା ପରେ ସେ ଏହି ଦେଶରେ କୋଟି କୋଟି ଟଙ୍କା ନିବେଶ କରିଛନ୍ତି। ସୂଚନା ଅନୁଯାୟୀ, ଭାନୁଆଟୁରେ ନାଗରିକତା କିଣିବା ପାଇଁ ୧.୧୮ କୋଟି ଟଙ୍କାରୁ ୧.୩୫ କୋଟି ଟଙ୍କା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଖର୍ଚ୍ଚ ହୋଇଥାଏ। ଏହା ବ୍ୟତୀତ, ଏପରି କିଛି ଦେଶ ମଧ୍ୟ ଅଛି ଯେଉଁମାନେ ଏପରି କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ଚଲାଇ ନାଗରିକତା ବିକ୍ରୟ କରନ୍ତି। ଅଷ୍ଟ୍ରିଆରେ ନିବେଶ ପାଇଁ କୌଣସି ମାପକାଠି ନାହିଁ। ଏହି ଦେଶର ନାଗରିକ ହେବା ପରେ, ଜଣେ ୧୮୦ଟି ଦେଶରେ ଭିସା ମୁକ୍ତ ପ୍ରବେଶ ପାଇପାରିବେ। ଯେତେବେଳେ ମାଲ୍ଟାରେ ୫.୪ କୋଟି ଟଙ୍କା ନିବେଶ କରି ନାଗରିକତା ମିଳିଥାଏ। ଡୋମିନିକା ଏବଂ ସେଣ୍ଟ୍ରାଲ ଲୁସିଆରେ ୮୩ ଲକ୍ଷ ଟଙ୍କା, ଯେତେବେଳେ ତୁର୍କିୟେ ମଧ୍ୟ ଏଥିରେ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ, ଯେଉଁଠାରେ ନାଗରିକତା ପାଇଁ ୩.୩ କୋଟି ଟଙ୍କା ନିବେଶ କରିବାକୁ ପଡିବ। ଯେଉଁ ଦେଶଗୁଡ଼ିକ ଏପରି କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ଚଲାଇ ନାଗରିକତା ବିକ୍ରୟ କରୁଛନ୍ତି, ସେମାନଙ୍କର ପାସପୋର୍ଟ ବହୁତ ଶକ୍ତିଶାଳୀ। ଏପରି ପରିସ୍ଥିତିରେ, ସେହି ଦେଶର ନାଗରିକ ହେବା ପରେ, ଅନେକ ଦେଶରେ ଭିସା ମୁକ୍ତ ପ୍ରବେଶ ମିଳିଥାଏ। ଅଧିକାଂଶ ବ୍ୟବସାୟୀ ଏହା କରନ୍ତି, ଯାହା ସେମାନଙ୍କୁ ସେମାନଙ୍କର ବ୍ୟବସାୟ ବିସ୍ତାର କରିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରେ। ‘ନିବେଶ ଦ୍ୱାରା ନାଗରିକତା’ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ଥିବା ଅନେକ ଦେଶ ଟିକସ ସ୍ୱର୍ଗ ଅଟନ୍ତି; ଏଠାରେ ବ୍ୟବସାୟ କରିବା ପାଇଁ କୌଣସି ଟିକସ ଦେବାକୁ ପଡ଼େ ନାହିଁ।