ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ମାଧ୍ୟମିକ ଶିକ୍ଷା ବୋର୍ଡ (ସିବିଏସ୍ଇ) ମାତୃଭାଷାରେ ପାଠପଢ଼ା ସମ୍ପର୍କରେ ଏକ ନୂତନ ନିର୍ଦ୍ଦେଶାବଳୀ ଜାରି କରିଛି। ଯେଉଁଥିରେ କୁହାଯାଇଛି ଯେ ପ୍ରାକ୍-ପ୍ରାଥମିକ ଠାରୁ ପଞ୍ଚମ ଶ୍ରେଣୀ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଛାତ୍ରଛାତ୍ରୀମାନେ ସେମାନଙ୍କ ମାତୃଭାଷାରେ ପଢ଼ିବା ଉଚିତ। କାରଣ ଛାତ୍ରଛାତ୍ରୀମାନେ ସେମାନଙ୍କ ଘରୋଇ ଭାଷାରେ ଧାରଣାଗୁଡ଼ିକୁ ସବୁଠାରୁ ଶୀଘ୍ର ଏବଂ ଗଭୀର ଭାବରେ ଶିଖନ୍ତି। ସାଧାରଣତଃ ଦେଖାଯାଏ ଯେ ଅଧିକାଂଶ ଘରୋଇ ବିଦ୍ୟାଳୟରେ କେବଳ ଇଂରାଜୀ ଭାଷାରେ ଶିକ୍ଷା ଦିଆଯାଏ। ମାତୃଭାଷା ପ୍ରତି ଅଧିକ ଧ୍ୟାନ ଦିଆଯାଏ ନାହିଁ। କିନ୍ତୁ ଏବେ କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ମାଧ୍ୟମିକ ଶିକ୍ଷା ବୋର୍ଡ ଅର୍ଥାତ୍ ସିବିଏସ୍ଇ ଏ ସମ୍ପର୍କରେ ଏକ ନୂତନ ନିର୍ଦ୍ଦେଶାବଳୀ ଜାରି କରିଛି। ଯେଉଁଥିରେ ସିବିଏସ୍ଇର ସମସ୍ତ ଅନୁବନ୍ଧିତ ବିଦ୍ୟାଳୟଗୁଡ଼ିକୁ ଯଥାଶୀଘ୍ର ଛାତ୍ରଛାତ୍ରୀଙ୍କ ମାତୃଭାଷା ମ୍ୟାପ୍ କରିବାକୁ କୁହାଯାଇଛି। ବର୍ତ୍ତମାନ ସାରା ଦେଶରେ ସିବିଏସ୍ଇ ସ୍କୁଲଗୁଡ଼ିକରେ ପ୍ରାଥମିକ ଶ୍ରେଣୀରେ ଇଂରାଜୀ ଶିକ୍ଷାର ପ୍ରାଥମିକ ଭାଷା ଏବଂ ଆପଣ ଜାଣିଥିବେ ଯେ ସିବିଏସ୍ଇ ହେଉଛି ଦେଶର ସବୁଠାରୁ ବଡ଼ ସ୍କୁଲ ବୋର୍ଡ। ଯାହା ସହିତ ୩୦,୦୦୦ ରୁ ଅଧିକ ସ୍କୁଲ ଜଡିତ।
ସିବିଏସ୍ଇ ସର୍କୁଲାରରେ କୁହାଯାଇଛି ଯେ ଜାତୀୟ ଶିକ୍ଷା ନୀତି ୨୦୨୦ ଅନୁଯାୟୀ ପ୍ରାକ୍-ପ୍ରାଥମିକ ଠାରୁ ଦ୍ୱିତୀୟ ଶ୍ରେଣୀକୁ “ମୂଳସ୍ତରୀୟ ପର୍ଯ୍ୟାୟ” କୁହାଯାଏ। ଯେଉଁଥିରେ ଛାତ୍ରଛାତ୍ରୀମାନେ ସେମାନଙ୍କ ଘରୋଇ ଭାଷା, ମାତୃଭାଷା କିମ୍ବା ଏକ ପରିଚିତ ଆଞ୍ଚଳିକ ଭାଷାରେ ପଢ଼ିବା ଉଚିତ। ‘‘ଆର୍ ୧’’ ନାମକ ଏହି ଭାଷାଟି ଆଦର୍ଶ ଭାବରେ ମାତୃଭାଷା ହେବା ଉଚିତ। ସର୍କୁଲାରରେ ଆହୁରି କୁହାଯାଇଛି ଯେ ତୃତୀୟରୁ ପଞ୍ଚମ ଶ୍ରେଣୀର ଛାତ୍ରଛାତ୍ରୀମାନେ ‘‘ଆର୍ ୧’’ (ମାତୃଭାଷା/ପରିଚିତ ଆଞ୍ଚଳିକ ଭାଷା) ରେ ଶିକ୍ଷା ଜାରି ରଖିପାରିବେ କିମ୍ବା ‘‘ଆର୍ ୧’’ ବ୍ୟତୀତ ଅନ୍ୟ କୌଣସି ମାଧ୍ୟମରେ ପଢ଼ିବାର ବିକଳ୍ପ ଦିଆଯାଇପାରିବ। ତଥାପି, ମେ ୨୨ରେ ଜାରି ହୋଇଥିବା ଏହି ସର୍କୁଲାରରେ କୁହାଯାଇଛି ଯେ ମାତୃଭାଷାରେ ପାଠପଢ଼ା ଜୁଲାଇରୁ ଆରମ୍ଭ ହୋଇପାରିବ।
ମାତୃଭାଷା ଭିତ୍ତିକ ଶିକ୍ଷା ବାଧ୍ୟତାମୂଳକ ହେବ
ଏହା ପ୍ରଥମ ଥର ଯେବେ ସିବିଏସ୍ଇ ସୂଚିତ କରିଛି ଯେ ଏହା ତାର ସ୍କୁଲଗୁଡ଼ିକରେ ମାତୃଭାଷା ଭିତ୍ତିକ ଶିକ୍ଷାକୁ ବାଧ୍ୟତାମୂଳକ କରିପାରେ। ଏପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଜାତୀୟ ଶିକ୍ଷା ନୀତି ୨୦୨୦ ଏବଂ ସ୍କୁଲ ଶିକ୍ଷା ୨୦୨୩ ଅଧୀନରେ, ବୋର୍ଡ କେବଳ ପରାମର୍ଶଦାତା ସର୍କୁଲାର ମାଧ୍ୟମରେ ଏହାର ବ୍ୟବହାରକୁ ଉତ୍ସାହିତ କରୁଥିଲା।
ଏନ୍ଇପି ୨୦୨୦ କ’ଣ କୁହେ?
ଏନ୍ଇପି ୨୦୨୦ ଏବଂ ଏନ୍ସିଏଫ୍ଏସ୍ଇ ୨୦୨୩ ଉଭୟ ପ୍ରାରମ୍ଭିକ ଶିକ୍ଷାରେ ମାତୃଭାଷା ବ୍ୟବହାର କରିବାକୁ ସୁପାରିଶ କରନ୍ତି। ବିଶେଷକରି ୮ ବର୍ଷ ବୟସ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ମୂଳଦୁଆ ପର୍ଯ୍ୟାୟରେ। ଏନ୍ସିଏଫ୍ଏସ୍ଇ ୨୦୨୩ ରେ କୁହାଯାଇଛି, ‘ଯେହେତୁ ଛାତ୍ରଛାତ୍ରୀମାନେ ସେମାନଙ୍କ ଘରୋଇ ଭାଷାରେ ଧାରଣାଗୁଡ଼ିକୁ ଦ୍ରୁତ ଏବଂ ଗଭୀର ଭାବରେ ଶିଖନ୍ତି, ତେଣୁ ଶିକ୍ଷାର ପ୍ରାଥମିକ ମାଧ୍ୟମ ପିଲାର ଘରୋଇ ଭାଷା/ମାତୃଭାଷା/ପରିଚିତ ଭାଷା ହେବ’।
ଏନ୍ସିଏଫ୍ କାର୍ଯ୍ୟାନ୍ୱୟନ କମିଟି ଖୁବଶୀଘ୍ର ଗଠନ କରାଯିବ
ସିବିଏସ୍ଇ ସର୍କୁଲାରରେ ସମସ୍ତ ସ୍କୁଲକୁ ମେ ଶେଷ ସୁଦ୍ଧା ଏକ ‘ଏନ୍ସିଏଫ୍ କାର୍ଯ୍ୟାନ୍ୱୟନ କମିଟି’ ଗଠନ କରିବାକୁ କୁହାଯାଇଛି। ଏହି କମିଟି ଛାତ୍ରଛାତ୍ରୀଙ୍କ ମାତୃଭାଷା ଏବଂ ଭାଷା ସମ୍ବଳର ମାନଚିତ୍ର ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିବ। ସେହି ସମୟରେ ସ୍କୁଲଗୁଡ଼ିକୁ ଭାଷା ମ୍ୟାପିଂ ଅଭ୍ୟାସ ଯଥାଶୀଘ୍ର ସମାପ୍ତ କରିବାକୁ ମଧ୍ୟ କୁହାଯାଇଛି।
